Στον λόφο Δραγονάρα ή Δραγονέρα ή Τραγκουνάρα ή Καστρί, στους ανατολικούς πρόποδες του όρους Μαυροβούνι και δυτικά του χωριού Βρύση στην περιοχή της Κύμης, υπήρχε σημαντική οχύρωση της περιόδου της Λατινοκρατίας, γνωστή ως κάστρο Κούπα (La Cupa), ονομασία η οποία εκτιμάται ότι έχει προέλθει από μεγάλη κοιλότητα στα βορειοδυτικά του με μορφή κούπας.
Με βάση επιφανειακά ευρήματα, γιατί ανασκαφή στη Δραγκονέρα δεν έχει γίνει ποτέ μέχρι σήμερα, οι αρχαιολόγοι μιλούν για ανθρώπινη παρουσία εδώ, από την προϊστορική κιόλας εποχή. Ο Α. Σάμψων θεωρεί ότι κατά τη διάρκεια της «Τελικής Νεολιθικής ΙΙ», 3750-3000 π.Χ., η Δραγκονάρα αποτελούσε ήδη οχυρή θέση.
Στους κλασικούς χρόνους στον λόφο αναπτύσσεται οχυρωμένος δήμος που ανήκε στο Ερετριακό κράτος. Χαρακτηριστικό αυτής της περιόδου είναι οι λαξευτές οικίες στον φυσικό βράχο, οι λαξευτές κλίμακες και ατραποί. Το τείχος με πολυγωνική δομή χρονολογείται με ασφάλεια στον 5ο αιώνα π.Χ. Η οχύρωση αποτελείται από δύο τμήματα, το ανατολικό και το δυτικό, το οποίο σώζεται σε σχετικά καλύτερη κατάσταση.
Νότια της Δραγκονάρας βρίσκεται άλλος λόφος με ερείπια ενός ακόμη κάστρου (Σαρακηνόκαστρο). Ανάμεσα στους δυο αυτούς λόφους, σχηματίζεται βαθιά χαράδρα, από την οποία περνά ο ποταμός Μανικιάτης. Το στενό αυτό πέρασμα είχε στο παρελθόν σπουδαία στρατηγική σημασία.
Στη νοτιοανατολική πλευρά της οχύρωσης, μέσα στην περιοχή που περικλείουν τα τείχη υπάρχει πηγή (αγίασμα), ενώ στο κέντρο του ανατολικού τμήματος διατηρείται η εκκλησία της Παναγίας στον προαύλιο χώρο της οποίας υπάρχουν σπασμένοι αρχαίοι κίονες. Κατά την πολιορκία της Χαλκίδας (1470) ο Μωάμεθ ο Β΄ κατέλαβε, έπειτα από προδοσία, το φρούριο και σκότωσε όσους είχαν καταφύγει εκεί. Στην περίοδο της οθωμανικής κυριαρχίας αποτέλεσε διοικητικό κέντρο όπου συγκεντρώνονταν οι φορολογίες της γύρω περιοχής.
Μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους, η Δραγκονάρα έμεινε πιο γνωστή για το Αγίασμά της που πολλοί πιστοί από την ευρύτερη περιοχή το επισκέπτονται, θεωρώντας την πόση του νερού της πηγής θεραπευτική. Με Αγίασμα φαίνεται να έχει σχέση και η ονομασία «Δραγκονάρα»: είναι λέξη Ιταλική, σημαίνει «Μεγάλη Δράκενα» και συχνά δίνεται σε σπήλαια που εντός τους υπάρχουν πηγές. Τέτοια σπήλαια με την ονομασία «Δραγκονάρα», βρίσκονται επίσης στην Μάλτα και στην Νεάπολη της Ιταλίας.
Το Video “ΤΟ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΣΤΡΟ ΤΗΣ ΔΡΑΓΟΝΑΡΑΣ ΚΑΙ ΤΟ “ΑΓΙΑΣΜΑ”…” αναρτήθηκε 22/10/2024 στο Youtube κανάλι Ιωσήφ Παπαδόπουλος