Το κρέας είναι νόστιμο. Είναι επίσης βολικό, βασικό συστατικό αμέτρητων μαγειρικών παραδόσεων και βαθιά ενσωματωμένο στον ανθρώπινο πολιτισμό. Παρά την αυξανόμενη ευαισθητοποίηση σχετικά με τις ηθικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις του, μόνο ένα μικρό μέρος – μεταξύ 1% και 6% – των ανθρώπων στην ΕΕ και τις ΗΠΑ έχουν επιλέξει να το εγκαταλείψουν εντελώς. Γιατί; Επειδή το φαγητό είναι προσωπικό. Λίγοι από εμάς απολαμβάνουν να τους κάνουν ηθικές διαλέξεις για το δείπνο τους. Και όμως, παραδόξως, οι περισσότεροι από εμάς ισχυρίζονται ότι αγαπούν τα ζώα. Πολλοί άνθρωποι έχουν κατοικίδια ζώα, παρακολουθούν σελίδες διάσωσης ζώων στο διαδίκτυο και δικαίως εξοργίζονται με τη σκληρότητα απέναντι σε πλάσματα που θεωρούμε συντρόφους. Κατά κάποιο τρόπο, συνυπάρχουν και οι δύο αυτές πραγματικότητες: αγαπάμε τα ζώα και ταυτόχρονα τα καταναλώνουμε σε μαζικές ποσότητες.
Δυστυχώς, το κρέας που τρώμε συχνά έχει ως τίμημα την ταλαιπωρία των ζώων. Τα περισσότερα ζώα που εκτρέφονται για τροφή ζουν σε τόσο κακές συνθήκες που θα θεωρούνταν ευθεία κακοποίηση αν η ίδια μεταχείριση εφαρμοζόταν σε γάτες ή σκύλους. Ο λόγος; Το κόστος. Ο βασανισμός των ζώων δεν είναι σκόπιμος στόχος – απλά κάνει το κρέας φθηνότερο. Με μια οριακή μόνο αύξηση των τιμών που πληρώνουμε, αυτό το μαρτύριο θα μπορούσε να αποτραπεί σε μεγάλο βαθμό. Σε πολλές περιπτώσεις, μια διαφορά λίγων μόνο λεπτών ανά γεύμα είναι το μόνο που χωρίζει μια ζωή γεμάτη βάσανα από μια ζωή που είναι, αν όχι τέλεια, τουλάχιστον αξιοπρεπής.
Το θέμα αυτό είναι περίπλοκο. Οι γεωργικές πρακτικές διαφέρουν σημαντικά από περιοχή σε περιοχή, ακόμη και εντός των χωρών. Πολλοί αγρότες ενδιαφέρονται πραγματικά για την καλή διαβίωση των ζώων, αλλά είναι παγιδευμένοι σε ένα σύστημα που ανταμείβει τις χαμηλές τιμές έναντι της ανθρώπινης μεταχείρισης. Αν και τα δεδομένα είναι συχνά ελάχιστα ή αντιφατικά, μια γενική κατανόηση είναι δυνατή. Για να γίνει κατανοητό, οι συνθήκες εκτροφής μπορούν να ταξινομηθούν σε τρεις κατηγορίες: αξιοπρεπείς, φυλακές και στρατόπεδα βασανιστηρίων. Αν και οι κατηγορίες αυτές είναι απλοποιημένες, βοηθούν στην απεικόνιση του εύρους των εμπειριών που υφίστανται τα ζώα στη σύγχρονη γεωργία.
Κοτόπουλα: Τα πιο κακοποιημένα ζώα στη Γη
Ανά πάσα στιγμή, περίπου 26 δισεκατομμύρια κοτόπουλα είναι ζωντανά, γεγονός που τα καθιστά τόσο πολλά όσο όλα τα άλλα είδη πτηνών μαζί. Τα κοτόπουλα συχνά έχουν την κακή φήμη ότι δεν είναι έξυπνα, αλλά είναι κοινωνικά, ικανά να επιλύουν προβλήματα και μπορούν να νιώθουν ενσυναίσθηση. Παρόλα αυτά, τα περισσότερα κοτόπουλα υποβάλλονται σε φρικτές συνθήκες.
Ας ξεκινήσουμε με τις κότες που κάνουν αυγά. Σε παγκόσμιο επίπεδο, περίπου το 90% αυτών των κοτόπουλων ζουν σε μικροσκοπικά κλουβιά με ελάχιστο χώρο για να κινηθούν. Τους αρνούνται τη δυνατότητα να φωλιάσουν, να αναζητήσουν τροφή ή να κάτσουν -βασικές συμπεριφορές για το είδος τους. Απογοητευμένες και αγχωμένες, συχνά τραυματίζουν η μία την άλλη, γεγονός που οδηγεί σε πρακτικές όπως το κόψιμο του ράμφους για την αποφυγή βλαβών. Ενώ έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος στην ΕΕ και τις ΗΠΑ, πάνω από τις μισές κότες εξακολουθούν να ζουν σε κλουβιά.
Η διαφορά κόστους μεταξύ των αυγών σε κλουβί και των πιο ανθρώπινων εναλλακτικών λύσεων είναι εκπληκτικά μικρή. Μια δωδεκάδα αυγών κοστίζει συνήθως περίπου 3,60 ευρώ ή 0,30 ευρώ το καθένα. Η μετάβαση από τα κλουβιά σε κλειστά «συστήματα αχυρώνων» αυξάνει την τιμή κατά μόλις 0,02 € ανά αυγό. Τα αυγά «ελευθέρας βοσκής», όπου οι όρνιθες έχουν πρόσβαση στην ύπαιθρο και καλύτερες συνθήκες διαβίωσης, κοστίζουν μόνο 0,07 € περισσότερα ανά αυγό. Ένα άλλο μείζον ηθικό ζήτημα στην παραγωγή αυγών είναι η πρακτική της σφαγής των νεοσσών. Οι αρσενικοί νεοσσοί, οι οποίοι δεν μπορούν να γεννήσουν αυγά και, ως εκ τούτου, θεωρούνται οικονομικά άχρηστοι, θανατώνονται αμέσως μετά την εκκόλαψη – συνήθως με αεριοποίηση ή ζωντανή άλεση. Περίπου 7 δισεκατομμύρια αρσενικοί νεοσσοί θανατώνονται κάθε χρόνο. Ωστόσο, η τεχνολογία επιτρέπει πλέον στους εκτροφείς να αναγνωρίζουν το φύλο ενός νεοσσού πριν από την εκκόλαψη. Σε χώρες όπως η Γερμανία και η Γαλλία, η πρακτική αυτή έχει γίνει νόμος, προσθέτοντας μόνο 0,02 έως 0,05 ευρώ ανά αυγό.
Το κρέας κοτόπουλου θέτει ένα ξεχωριστό σύνολο ζητημάτων. Τα σημερινά κοτόπουλα κρέατος εκτρέφονται για να μεγαλώνουν αφύσικα γρήγορα, ασκώντας τεράστια πίεση στις καρδιές και τα οστά τους. Πολλά υποφέρουν από χρόνιους πόνους και προβλήματα κινητικότητας. Η βελτίωση της κατάστασής τους -όπως η χρησιμοποίηση ράτσας που αναπτύσσεται πιο αργά και η παροχή καλύτερων συνθηκών στέγασης- θα αύξανε το κόστος ενός τυπικού στήθους κοτόπουλου μόνο κατά περίπου 0,09 ευρώ. Η παροχή στα κοτόπουλα περισσότερου χώρου, ημερήσιου φωτός και καλύτερης ποιότητας αέρα θα πρόσθετε περίπου 0,13 ευρώ ανά μερίδα. Λιγότερο από το 5% των κοτόπουλων ζουν σε συστήματα ελευθέρας βοσκής. Το κοτόπουλο είναι το φθηνότερο κρέας, οπότε ακόμη και ο διπλασιασμός της τιμής μιας μερίδας για το κρέας που εκτρέφεται με ηθικό τρόπο θα αντιστοιχούσε σε μόλις 0,35 έως 1,00 ευρώ επιπλέον.
Το Video “Αν τρώτε κρέας θα πρέπει να το ξέρετε αυτό // Άκου να δεις!” αναρτήθηκε 27/04/2025 στο Youtube κανάλι Άκου να δεις!