Πόσο έχει αλλάξει ένας τόπος μετά από πενήντα χρόνια; Αυτή είναι μια ερώτηση που αναπόφευκτα μας απασχολεί, καθώς κοιτάζουμε πίσω στην ιστορία και το πώς οι εποχές και οι συνθήκες έχουν επηρεάσει τα τοπία και τις κοινωνίες μας. Ιδιαίτερα στις ελληνικές θάλασσες και στα νησιά, η τουριστική ανάπτυξη έχει επιφέρει ριζικές αλλαγές σε επίπεδο οικονομίας, πολιτισμού και καθημερινότητας. Μια ειδική εικόνα αυτής της μεταμόρφωσης μας προσφέρει το Αρχείο της ΕΡΤ, με ένα πολύτιμο οπτικοακουστικό απόσπασμα από την εκπομπή “Οι Ρεπόρτερς”, που μας ταξιδεύει στα Μάλια της Κρήτης τον Ιούλιο του 1975.
Η εκπομπή “Οι Ρεπόρτερς” είναι γνωστή για τη δυνατότητά της να αναδεικνύει θέματα και πρόσωπα που συνθέτουν τη ζωντανή επικαιρότητα της εποχής. Στο συγκεκριμένο απόσπασμα, ο δημοσιογράφος Δημήτρης Λυμπερόπουλος μας προσφέρει μια σπάνια ματιά στην καθημερινότητα μιας κοινότητας που βρίσκεται στη μέση της αλλαγής.
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του με τους κατοίκους των Μαλίων, ο Λυμπερόπουλος εστιάζει σε έναν γάμο που πλησιάζει, προκειμένου να εξερευνήσει τις παραδόσεις και τα ήθη που τον συνοδεύουν. Οι κάτοικοι μοιράζονται τις αναμνήσεις τους και τις προσδοκίες τους για τη ζωή, ενώ ο πρόεδρος του χωριού, Εμμανουήλ Μαντιδάκης, θίγει με αντικειμενικότητα τα προβλήματα που απασχολούν την κοινότητα, όπως η εγκατάλειψη της γεωργίας και η προτίμηση της νέας γενιάς προς τον τουρισμό, απαριθμώντας τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι μόνιμοι κάτοικοι.
Επιπλέον, ο πρόεδρος της κοινότητας, Νικόλας Ζαχαριάδης, στην επικοινωνία του με τον δημοσιογράφο, εστιάζει στην σημασία του κεντρικού δρόμου των Μαλίων, σημειώνοντας ότι αποτελεί ζωτικής σημασίας στοιχείο για την ανάπτυξη και τη σύνδεση της κοινότητας. Οι πληγές της μοναξιάς και της εγκατάλειψης ευδοκιμούν, ενώ οι κάτοικοι προσπαθούν να κρατήσουν ζωντανές τις παραδόσεις τους μέσα σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον.
Καθ’ όλη τη διάρκεια του ρεπορτάζ, μέσω πλάνων που καταγράφουν τη ζωή στους δρόμους, τα καταστήματα και τις δραστηριότητες των ντόπιων, εξιστορείται μια χρυσή εποχή, ένα παρελθόν γεμάτο γνησιότητα και απλότητα, καθώς οι τουρίστες άρχισαν να εισβάλλουν στην περιοχή και να επηρεάζουν την καθημερινότητά τους.
Με το 1975 να είναι το έτος παραγωγής αυτού του ρεπορτάζ και την ημερομηνία πρώτης προβολής να καταγράφεται στις 18 Ιουλίου της ίδια χρονιάς, η αποτύπωση του Δημήτρη Λυμπερόπουλου αποτελεί πολύτιμο τεκμήριο για τις μετέπειτα εξελίξεις των Μαλίων και του τουριστικού φαινομένου στην Κρήτη και σε ολόκληρη την Ελλάδα. Ας παρακολουθήσουμε λοιπόν την εκπομπή και να αναλογιστούμε τις αλλαγές που έχουν συντελεστεί στα εν λόγω νησιά, συγκρίνοντας το παρελθόν με το παρόν και αναρωτιόμαστε αν οι αξίες του παλιού κόσμου μπορούν να επιβιώσουν μέσα σε αυτήν τη νέα πραγματικότητα.
Video απο το αρχείο της ERT