Η εγκατάσταση «έξυπνων» μετρητών στην Ευρώπη προχωρά πιο αργά από ό,τι αναμενόταν. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση Power Barometer 2025 της Eurelectric, το ποσοστό διείσδυσης έφτασε το 58% το 2024, πολύ κάτω από τον στόχο της Ε.Ε. για κάλυψη 80%.
Η περιορισμένη διάδοση των έξυπνων μετρητών δυσχεραίνει τη συμμετοχή των καταναλωτών στην αγορά ηλεκτρισμού: χωρίς αυτές τις συσκευές δεν μπορούν να εφαρμοστούν δυναμικά τιμολόγια, δεν αξιοποιούνται πλήρως τα εργαλεία απόκρισης ζήτησης και χάνονται ευκαιρίες για εξοικονόμηση σε πραγματικό χρόνο.
Τα τελευταία χρόνια η πρόοδος είναι μικρή. Η διείσδυση ήταν 54% το 2022, ανέβηκε σε 56% το 2023 και έφτασε 58% το 2024, παραμένοντας αρκετά κάτω από τον ευρωπαϊκό στόχο.
Ωστόσο, η εικόνα διαφέρει σημαντικά μεταξύ κρατών-μελών. Υπάρχουν χώρες με σχεδόν καθολική εγκατάσταση —όπως Ισπανία, Πορτογαλία, Ιταλία, Δανία και Φινλανδία— ενώ η Γαλλία έχει φτάσει στο 95% και η Ιρλανδία στο 76%. Αντίθετα, ορισμένες χώρες παραμένουν πολύ πίσω: Βουλγαρία 40%, Πολωνία 38%, Ρουμανία 19% (στοιχεία 2023), Ουγγαρία 10% και Γερμανία μόλις 2%. Εκτός Ε.Ε., η Τουρκία δεν έχει ξεκινήσει ακόμη.
Η Ελλάδα συγκαταλέγεται επίσης στους ουραγούς, με ποσοστό περίπου 11%. Η Eurelectric προειδοποιεί ότι τέτοια χάσματα επιβραδύνουν την ενεργειακή μετάβαση και διατηρούν ανισότητες εντός της Ένωσης, γι’ αυτό απαιτείται επιτάχυνση των επενδύσεων και των εγκαταστάσεων.
Στην Ελλάδα το σχέδιο του ΔΕΔΔΗΕ προβλέπει σταδιακή εγκατάσταση έξυπνων μετρητών με ορόσημα: 900.000 συσκευές το 2025, 2,2 εκατ. το 2026, 3,5 εκατ. το 2027, 4,7 εκατ. το 2028, 6 εκατ. το 2029 και πλήρη κάλυψη με 7,3 εκατ. μετρητές το 2030.
Το έργο περιλαμβάνεται στο αναπτυξιακό πλάνο του ΔΕΔΔΗΕ για την περίοδο 2024–2028, που εγκρίθηκε από τη ΡΑΑΕΥ, και αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες ψηφιακές υποδομές στη χώρα. Ο συνολικός προϋπολογισμός φτάνει το 1,2 δισ. ευρώ, με προγραμματισμένες χρηματοροές 784,75 εκατ. ευρώ στην πενταετία αναφοράς. Στόχος είναι η αντικατάσταση των παραδοσιακών μετρητών σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ώστε να υπάρχει τηλεμέτρηση σε πραγματικό χρόνο, ενσωμάτωση ευέλικτων τιμολογίων και μείωση απωλειών στο δίκτυο.
Οι μεγάλες δαπάνες προβλέπονται κυρίως την περίοδο 2025–2028: περίπου 122,9 εκατ. ευρώ το 2025, 209,9 εκατ. το 2026, 208,2 εκατ. το 2027 και 203,2 εκατ. το 2028. Πάνω από τα δύο τρίτα του συνολικού προϋπολογισμού θα απορροφηθούν στην τριετία 2026–2028, όταν και θα γίνει η μαζική εγκατάσταση των μετρητών στα ελληνικά νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.
