Το Αρχείο της ΕΡΤ παρουσιάζει το ντοκιμαντέρ του Λάμπρου Παπαδημητράκη (παραγωγή 1984) με τίτλο «Αφιέρωμα στον ραδιοσταθμό του Πολυτεχνείου», που φωτίζει την ιστορία και την ηχητική διάσταση της εξέγερσης του 1973.
Η ταινία, γυρισμένη το Νοέμβριο του 1984 και προβληθείσα στην ΕΡΤ‑2 την 17η Νοεμβρίου της ίδιας χρονιάς, καταγράφει τη λειτουργία του αυτοσχέδιου ραδιοσταθμού στο Πολυτεχνείο: τους χώρους όπου στήθηκαν οι πομποί, τις τεχνικές και οργανωτικές λύσεις, αλλά και τα μέτρα που έπαιρναν οι φοιτητές για να διασφαλίσουν τη συνεχή εκπομπή και να αποτρέψουν κάθε απόπειρα φίμωσης από αστυνομικές δυνάμεις ή προβοκάτορες.
Ο σκηνοθέτης, ο οποίος συμμετείχε ενεργά στην εξέγερση και στις εκπομπές του σταθμού, επιχειρεί να αναδείξει το ανθρώπινο στοιχείο αυτής της ιστορίας: την ψυχολογία και το ύφος των ανθρώπων που μίλησαν στο μικρόφωνο και όσων τους άκουγαν. Μέσα από μαρτυρίες και αρχειακό υλικό αποκαλύπτεται η αυθόρμητη, επαναστατική φωνή του σταθμού, ο τρόπος που εξελίχθηκε ο λόγος του σε πιο άμεσο και ποιητικό, καθώς και η άμεση απήχηση που είχε στον κόσμο της εποχής.
Κεντρικές μαρτυρίες δίνουν ο κριτικός κινηματογράφου Βασίλης Ραφαηλίδης, που αναλύει το ρόλο του σταθμού ως αυθόρμητου ραδιοφωνικού λόγου, η Τώνια Μοροπούλου που περιγράφει την κατασκευή των πομπών και τη διάδοση του σήματος σε όλη την Αθήνα, καθώς και ο βασικός εκφωνητής Δημήτρης Παπαχρήστος, ο οποίος τονίζει πως ο σταθμός αποτέλεσε απελευθερωμένη φωνή χωρίς λογοκρισία και «έλεγε την αλήθεια».
Το ντοκιμαντέρ δεν παραλείπει τις τραγικές συνέπειες και τα μετέπειτα γεγονότα: αφιερώνεται στους Ιάκωβο Κουμή και Σταματίνα Κανελλοπούλου, που ξυλοκοπήθηκαν βάναυσα το 1980 και έχασαν τη ζωή τους, ενώ η Χρυσούλα Παπακωνσταντίνου αφηγείται την προσωπική της τραυματική εμπειρία, τις πολλαπλές εγχειρήσεις και τα βασανιστήρια που υπέστη μετά την εισβολή στο κτίριο. Παράλληλα, ο ψυχίατρος Τάσος Ψιμάρας αναδεικνύει το πλήθος των ανθρώπινων δειγμάτων που συγκεντρώθηκαν στο Πολυτεχνείο και τη σημασία της φωνής που εκπροσωπούσε το κίνημα.
Στο ντοκιμαντέρ μιλούν επίσης ο φοιτητής Χρήστος Λάζος για την ανάδυση του ηρωισμού στις κρίσιμες στιγμές, η μουσικός Λένα Πλάτωνος που περιγράφει πώς ο σταθμός έγινε «φωτεινή ακτίνα» στην προσωπική της ζωή και η μεταφράστρια Ιρέν Αμπιτμπολ που θυμάται την αντίδραση της γαλλικής τηλεόρασης στις εικόνες με τα τανκ και την προσπάθεια επιλογής αρμονικού σπικάζ.
Το υλικό συνοδεύεται από πλούσιο αρχειακό οπτικοακουστικό υλικό του 1973, πλάνα από το κτίριο και τους εσωτερικούς χώρους του Πολυτεχνείου και αποσπάσματα των εκπομπών, όπου κυρίως ακούγονται η Μαρία Δαμανάκη και ο Δημήτρης Παπαχρήστος.
Παρουσίαση — σκηνοθεσία: Λάμπρος Παπαδημητράκης
Διεύθυνση φωτογραφίας / κάμερα: Γιώργος Τσιώκος
Πρώτη τηλεοπτική προβολή: 17 Νοεμβρίου 1984
Δείτε το Video απο το αρχείο της ERT
Το άρθρο συντάχθηκε με τη βοήθεια του GretAi
Περισσότερα Video
