Η ένωση της Σκωτίας και της Αγγλίας το 1707 για τη δημιουργία του Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα της βρετανικής ιστορίας. Με την πρώτη ματιά, μπορεί να φαίνεται αινιγματικό το γεγονός ότι δύο χώρες με τόσο μακρά ιστορία εχθρότητας, πολέμων και αντιπαλότητας θα ενώνονταν πρόθυμα κάτω από μία πολιτική οντότητα. Η Σκωτία και η Αγγλία συγκρούονταν για αιώνες για τη γη, τη θρησκεία και την πολιτική εξουσία, γιατί λοιπόν ενώθηκαν; Η απάντηση βρίσκεται σε έναν συνδυασμό οικονομικής ανάγκης, πολιτικού ρεαλισμού και επιθυμίας για σταθερότητα και ασφάλεια. Για να κατανοήσουμε γιατί η Σκωτία και η Αγγλία ενώθηκαν, πρέπει να εμβαθύνουμε στην κοινή τους ιστορία, στις αντίστοιχες εσωτερικές τους κρίσεις και στις εξωτερικές πιέσεις που ανάγκασαν και τα δύο έθνη να επανεκτιμήσουν το μέλλον τους.
Αιώνες έντασης
Για μεγάλο μέρος της μεσαιωνικής και πρώιμης νεότερης περιόδου, η σχέση μεταξύ Σκωτίας και Αγγλίας καθορίστηκε από συγκρούσεις. Οι Άγγλοι μονάρχες προσπαθούσαν να ασκήσουν έλεγχο στον βόρειο γείτονά τους, ενώ οι Σκωτσέζοι υπερασπίζονταν σθεναρά την ανεξαρτησία τους. Ένα από τα πιο αξιοσημείωτα παραδείγματα αυτού του αγώνα ήταν οι Πόλεμοι της Σκωτσέζικης Ανεξαρτησίας στα τέλη του 13ου και στις αρχές του 14ου αιώνα, κατά τη διάρκεια των οποίων Σκωτσέζοι ήρωες όπως ο Γουίλιαμ Γουάλας και ο Ρόμπερτ Μπρους πολέμησαν για την απελευθέρωση της Σκωτίας από την αγγλική κυριαρχία. Οι πόλεμοι έληξαν με τη Σκωτία να διατηρεί την ανεξαρτησία της, αλλά η σχέση μεταξύ των δύο εθνών παρέμεινε γεμάτη ένταση και αμοιβαία δυσπιστία.
Παρά τις συγκρούσεις αυτές, η Σκωτία και η Αγγλία είχαν επίσης πολλούς κοινούς δεσμούς. Ήταν και οι δύο μέρος των Βρετανικών Νήσων, και με την πάροδο του χρόνου, οι βασιλικές οικογένειες των δύο εθνών συνδέθηκαν μεταξύ τους. Αυτό έθεσε τις βάσεις για μια σημαντική καμπή το 1603, όταν η βασίλισσα Ελισάβετ Α΄ της Αγγλίας πέθανε χωρίς διάδοχο, οδηγώντας στην άνοδο του στενότερου προτεστάντη συγγενή της, του Ιάκωβου του 6ου της Σκωτίας, στον αγγλικό θρόνο. Ο Ιάκωβος έγινε έτσι Ιάκωβος Α΄ της Αγγλίας, σηματοδοτώντας την πρώτη φορά που τα δύο έθνη μοιράστηκαν έναν μονάρχη σε αυτό που είναι γνωστό ως Ένωση των Στεμμάτων.
Ωστόσο, αυτή η προσωπική ένωση δεν σήμαινε ότι η Σκωτία και η Αγγλία ήταν πολιτικά ενωμένες. Παρέμειναν ξεχωριστά βασίλεια με τα δικά τους κοινοβούλια, νόμους και εθνικές ταυτότητες. Ο Ιάκωβος Α΄ επιθυμούσε διακαώς να δημιουργήσει μια επίσημη ένωση μεταξύ των δύο εθνών, αλλά οι προσπάθειές του συνάντησαν αντίσταση και από τις δύο πλευρές. Οι Σκωτσέζοι ήταν επιφυλακτικοί για την κυριαρχία της μεγαλύτερης και πλουσιότερης Αγγλίας, ενώ πολλοί Άγγλοι πολιτικοί φοβόντουσαν ότι ένας Σκωτσέζος βασιλιάς θα μπορούσε να δώσει προτεραιότητα στα σκωτσέζικα συμφέροντα έναντι των αγγλικών. Ως αποτέλεσμα, τα σχέδια του Ιακώβου για ένα ενωμένο βασίλειο απέτυχαν και τα δύο έθνη συνέχισαν να λειτουργούν ανεξάρτητα κάτω από μια κοινή μοναρχία.
Οικονομικές πιέσεις στη Σκωτία
Μέχρι τα τέλη του 17ου αιώνα, η Σκωτία αντιμετώπιζε σημαντικές οικονομικές προκλήσεις που θα την ωθούσαν τελικά στην ένωση με την Αγγλία. Σε αντίθεση με την Αγγλία, η οποία είχε μια αναπτυσσόμενη αυτοκρατορία και μια ισχυρή οικονομία, η οικονομία της Σκωτίας ήταν αδύναμη και εξαρτιόταν σε μεγάλο βαθμό από το εμπόριο με τους Ευρωπαίους γείτονές της. Αυτή η εξάρτηση έγινε πρόβλημα όταν οι συχνοί πόλεμοι της Αγγλίας με τη Γαλλία και τις Κάτω Χώρες, τους βασικούς εμπορικούς εταίρους της Σκωτίας, διατάραξαν το σκωτσέζικο εμπόριο. Επιπλέον, η ψήφιση από την Αγγλία των νόμων περί ναυσιπλοΐας στα μέσα του 17ου αιώνα περιόρισε σημαντικά τα ξένα πλοία από το εμπόριο με τη Σκωτία, καταπνίγοντας περαιτέρω τις οικονομικές της προοπτικές.
Σε μια προσπάθεια να αλλάξει την οικονομική της τύχη, η Σκωτία ξεκίνησε ένα τολμηρό και τελικά καταστροφικό εγχείρημα: το Σχέδιο Ντάριεν. Το σχέδιο αυτό, που ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του 1690, αποσκοπούσε στη δημιουργία μιας σκωτσέζικης αποικίας στον Παναμά, η οποία θα λειτουργούσε ως βασικός εμπορικός κόμβος μεταξύ του Ατλαντικού και του Ειρηνικού Ωκεανού. Η αποικία, με την ονομασία Νέο Εδιμβούργο, επρόκειτο να ενισχύσει την οικονομία της Σκωτίας παρέχοντας μια σύντομη διαδρομή για το παγκόσμιο εμπόριο. Ωστόσο, το σχέδιο ήταν κακοσχεδιασμένο, υποχρηματοδοτούμενο και συνάντησε τη σθεναρή αντίσταση των Ισπανών, οι οποίοι διεκδικούσαν ήδη την περιοχή. Οι ασθένειες και ο ισπανικός αποκλεισμός αποδεκάτισαν την αποικία, και μέσα σε δύο χρόνια το Σχέδιο Ντάριεν κατέρρευσε, με αποτέλεσμα να χαθεί περίπου το ένα πέμπτο του συνολικού εθνικού πλούτου της Σκωτίας.
Η αποτυχία του προγράμματος Ντάριεν άφησε τη Σκωτία σε κατάσταση οικονομικής καταστροφής. Πολλοί Σκωτσέζοι ευγενείς και επενδυτές είχαν ποντάρει τις περιουσίες τους στο σχέδιο, και η κατάρρευσή του δημιούργησε ευρεία οικονομική απόγνωση. Σε κατάσταση απελπισίας, οι Σκωτσέζοι ηγέτες στράφηκαν στην Αγγλία για οικονομική βοήθεια, αλλά οι Άγγλοι ήταν απρόθυμοι να διασώσουν τον βόρειο γείτονά τους χωρίς όρους.
Το Video “Γιατί ενώθηκαν η Σκωτία και η Αγγλία; //Άκου Να Δεις!” αναρτήθηκε 12/10/2024 στο Youtube κανάλι Άκου να δεις!