Βουνό ιδιωτικού χρέους και ρυθμίσεις που… καταρρέουν — Η εικόνα από το εξωδικαστικό και τα funds
Η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα πρόβλημα που δεν θα εξαφανιστεί με ευχολόγια: το ιδιωτικό χρέος παραμένει τεράστιο και, όσο οι ρυθμίσεις δεν είναι βιώσιμες, χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις θα συνεχίσουν να χάνουν την πρώτη τους κατοικία. Στο σημερινό ρεπορτάζ του Κόντρα, αποτυπώνουμε την πραγματικότητα που αντιμετωπίζουν οι οφειλέτες, με βάση στοιχεία και τις καταθέσεις νομικών που ειδικεύονται στα κόκκινα δάνεια.
Καθημερινή κατάρρευση ρυθμίσεων
Οι ρυθμίσεις μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού πολλαπλασιάστηκαν μετά τη διεύρυνση των ορίων υπαγωγής από τον Απρίλιο. Επιπλέον, κάθε μήνα ρυθμίζονται οφειλές εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ. Ωστόσο, σύμφωνα με τους ειδικούς, σχεδόν μία στις δύο ρυθμίσεις «χάνει» μέσα σε λιγότερο από έξι μήνες. Οι λόγοι είναι πολλαπλοί: μη ρεαλιστικές δόσεις από την αρχή, μεγάλες προκαταβολές και εξοντωτικές μηνιαίες επιβαρύνσεις που οι οφειλέτες δεν μπορούν να σηκώσουν για μεγάλο διάστημα.
Servicers και funds: πίεση και κερδοσκοπία
Παράλληλα, οι servicers και τα funds επιδιώκουν γρήγορα κέρδη. Συχνά απαιτούν υψηλές προκαταβολές και μηνιαίες δόσεις, και όταν ο δανειολήπτης αδυνατεί να ανταποκριθεί, χάνεται η ρύθμιση. Ειδικότερα, όπως επισημαίνει ο δικηγόρος Γιώργος Νικολακόπουλος, παρατηρούνται τρεις βασικές κατηγορίες περιπτώσεων που οδηγούν σε απώλεια κατοικιών:
– Οφειλέτες που εντάσσονται σε εξωδικαστικές ρυθμίσεις αλλά στη συνέχεια δεν μπορούν να ανταποκριθούν.
– Περιπτώσεις προσωρινών διμερών ρυθμίσεων με τράπεζες/servicers όπου οι αρχικές χαμηλές δόσεις ανεβαίνουν δραματικά μέσα σε μικρό διάστημα, οδηγώντας σε διαταγές πληρωμής και κατάσχεση.
– Παλιές υποθέσεις (20–25 ετών) που αγοράζονται από funds, επανυπολογίζονται με επιτοκιακές ανατοκίσεις και διεκδικήσεις πολύ μεγαλύτερων ποσών από ό,τι αρχικά είχε κριθεί — ακόμη και σε βάρος απογόνων που δεν γνώριζαν την υπόθεση.
Εκτεταμένα προβλήματα κοινοποιήσεων και παραγραφές
Επιπλέον, τα funds συχνά κοινοποιούν στα παλιά στοιχεία διευθύνσεων, με αποτέλεσμα πολλοί δικαιούχοι να μην λαμβάνουν γνώση των απαιτήσεων. Έτσι, προχωρούν πληστηριασμοί χωρίς ο οφειλέτης να έχει την ευκαιρία να επιδικάσει εμπορικές ή νομικές αντιρρήσεις. Ο κ. Νικολακόπουλος αναφέρει μάλιστα περιπτώσεις όπου, παρά τις δικαστικές αποφάσεις που έχουν ακυρώσει διαταγές πληρωμής στο παρελθόν, έρχονται νέα funds και διεκδικούν ανατοκισμένα ποσά τα οποία σήμερα έχουν φουσκώσει σε δυσθεώρητα νούμερα.
Στοιχεία και ευρύτερο χρέος
Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση χρηματοπιστωτικής σταθερότητας της Τράπεζας της Ελλάδος, η πλειονότητα των μη εξυπηρετούμενων δανείων έχει μεταβιβαστεί σε funds. Παράλληλα, παραμένουν υψηλά τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς δημόσιους φορείς: οι οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία και την εφορία εξακολουθούν να δημιουργούν πίεση στην κοινωνία και στην οικονομία. Μόνο το πρώτο τετράμηνο του έτους οι απλήρωτοι φόροι ξεπέρασαν τα τρία δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ νέες οφειλές αυξήθηκαν κατά περίπου 400.000 περιπτώσεις, δημιουργώντας πρόσθετη συσσώρευση προβλημάτων.
Νομικές μάχες και κενά προστασίας
Στην αίθουσα του στούντιο, ο κ. Νικολακόπουλος τόνισε ότι έχουν καταργηθεί πολλές από τις αναστολές που παρείχαν προστασία στη διαδικασία εκτέλεσης και ότι η προστασία της πρώτης κατοικίας έχει αποδυναμωθεί. Συνεπώς, οι πληθυσμοί που κινδυνεύουν το επόμενο διάστημα δεν είναι πλέον μόνο οι ενεργοί οφειλέτες, αλλά και οι οικογένειες που κληρονόμησαν «παλιές» οφειλές και σήμερα βρίσκονται εκτεθειμένες σε διεκδικήσεις και πληστηριασμούς.
Αναγκαία τα γενναία μέτρα
Η εικόνα είναι αποκαλυπτική: οι ρυθμίσεις γίνονται αλλά δεν προσαρμόζονται στην πραγματική ικανότητα αποπληρωμής. Χωρίς γενναία κουρέματα, συγκεκριμένα θεσμικά μέτρα προστασίας και έναν σαφή μηχανισμό ελέγχου και εποπτείας των servicers και των funds, το ιδιωτικό χρέος δεν πρόκειται να μειωθεί ουσιαστικά. Αντίθετα, το μόνο βέβαιο αποτέλεσμα θα είναι η περαιτέρω απώλεια κατοικιών και η επέκταση του κοινωνικού προβλήματος των αστέγων.
Στο βίντεο που ακολουθεί θα δείτε την πλήρη συζήτηση με τον κ. Γιώργο Νικολακόπουλο και αναλυτικά παραδείγματα υποθέσεων που καταδεικνύουν την ελλειμματική λειτουργία του σημερινού συστήματος ρύθμισης οφειλών.
Το άρθρο συντάχθηκε με τη βοήθεια του GretAi. Το Video “Πλειστηριασμοί «Θηλιά» τα κόκκινα δάνεια – Χωρίς προστασία η πρώτη κατοικία / Γιώργος Νικολακόπουλος” αναρτήθηκε 16/10/2025 στο Youtube κανάλι Kontra Channel