Το νέο Καταδυτικό Πάρκο στη Σταλίδα είναι έτοιμο να υποδεχθεί τους λάτρεις των καταδύσεων την προσεχή σεζόν. Η άδεια χωροθέτησης εκδόθηκε τον Δεκέμβριο του 2023 και ήδη έχουν τοποθετηθεί 40 καινοτόμοι τεχνητοί ύφαλοι —έργο του ΕΛΚΕΘΕ— που προσαρμόζονται στο θαλάσσιο περιβάλλον και έχουν αρχίσει να εποικίζονται από ψάρια και άλλους οργανισμούς. Στο εγγύς μέλλον προβλέπεται η τοποθέτηση ακόμη 18 υφάλων, ώστε να ολοκληρωθεί ο αριθμός που προβλέπει η άδεια.
Ο Βαγγέλης Καρκανάκης, πρόεδρος του Επιμελητηρίου Ηρακλείου, επισημαίνει ότι το πάρκο είναι από τα ελάχιστα αδειοδοτημένα στη χώρα. Βρίσκεται σε περιοχή με επίπεδο βυθό, σε βάθος από περίπου 17,7 έως 21,5 μέτρα, και καταλαμβάνει επιφάνεια περίπου 22,5 στρεμμάτων, σε τετράγωνο σχήμα διαστάσεων 150 × 150 μέτρα. Οι πρώτες εικόνες από τον βυθό χαρακτηρίζονται εντυπωσιακές και δείχνουν ήδη ζωντάνια και βιοποικιλότητα.
Το πάρκο θα ανοίξει για επισκέψεις από αυτοδύτες τη νέα σεζόν, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που συμφωνήθηκε ανάμεσα στο Επιμελητήριο και τους τοπικούς φορείς. Στο πλαίσιο αυτό έγιναν συζητήσεις με καταδυτικά σχολεία και κέντρα εκπαίδευσης για την κατάρτιση ενός κοινού πλαισίου λειτουργίας, το οποίο προγραμματίζεται να τεθεί σε εφαρμογή από το 2026. Προς το παρόν πραγματοποιούνται εργασίες χαρτογράφησης και αποτύπωσης του βυθού, ώστε να βελτιστοποιηθούν οι διαδρομές και να προετοιμαστεί το πάρκο για πλήρη επιχειρησιακή λειτουργία.
Μεταξύ των επόμενων βημάτων είναι η ενίσχυση υποδομών —όπως η πόντιση ναυαγίου για τη δημιουργία υποβρύχιου εκθεσιακού χώρου και παρεμβάσεις αποκατάστασης στα λιβάδια Ποσειδωνίας—, η πιλοτική παρακολούθηση με τη χρήση νέων τεχνολογιών και η διεθνής προβολή μέσω συμμετοχών σε εκθέσεις. Επιπλέον, με πρόταση στο Interreg VI-A Ελλάδα–Κύπρος, σε συνεργασία με την Αναπτυξιακή Ηρακλείου, προωθείται η δημιουργία κέντρου πληροφόρησης στο Δήμο Χερσονήσου. Το κέντρο θα λειτουργεί και ως χώρος επίδειξης καταδύσεων, με δυνατότητες εικονικής περιήγησης (VR) σε πραγματικό χρόνο και πρόσβαση για ΑμεΑ, ενισχύοντας την προσβασιμότητα και την καινοτομία.
Το πάρκο αναμένεται να προσελκύσει αυτοδύτες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, προσφέροντας οργανωμένες καταδυτικές διαδρομές μέσα σε προστατευόμενο περιβάλλον με πλούσια ζωή. Συγκεκριμένα, θα υπάρχουν δύο διαδρομές μήκους περίπου 300–320 μέτρων σε βάθος 17,5–21 μέτρων, με διάρκεια βουτιάς που θα κυμαίνεται μεταξύ 40 και 60 λεπτών ανάλογα με τις συνθήκες. Για τη σήμανση του χώρου έχουν ήδη ποντιστεί τέσσερις φωτοσημαντήρες για να καθορίζονται τα όρια του πάρκου, ενώ οι αρμόδιες υπηρεσίες έχουν ενημερωθεί σχετικά.
Η πρόσβαση στο πάρκο δεν απαιτεί ειδικές δεξιότητες πέρα από την πιστοποίηση αυτοδύτη ανοιχτής θάλασσας (Open Water Diver). Οι διαδρομές έχουν σχεδιαστεί ώστε να είναι προσιτές σε αρχάριους αλλά και ενδιαφέρουσες για πιο έμπειρους δύτες. Οι τεχνητοί ύφαλοι έχουν δημιουργήσει μικροενδιαιτήματα που ήδη φιλοξενούν είδη όπως ροφόειδή, σαργούς, λεοντόψαρα και πολλά άλλα, ενώ η περιοχή χαρακτηρίζεται από εξαιρετική διαύγεια νερού, λιβάδια ποσειδωνίας και πλούσια βενθική πανίδα.
Πριν ακόμη ανοίξει επίσημα, το έργο απέσπασε σημαντική διάκριση: εντάχθηκε στα «Success Stories» της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως παράδειγμα καλής πρακτικής. Το πρόγραμμα υλοποιήθηκε με χρηματοδότηση από το πρόγραμμα «Αλιεία και Θάλασσα 2014–2020» και με την υποστήριξη του Επιμελητηρίου και της Αναπτυξιακής Ηρακλείου. Επιπλέον, μέσα στον Οκτώβριο αναμένεται να βρεθούν στην περιοχή μέλη του Famenet για τη δημιουργία βίντεο παρουσίασης του έργου, που θα προβληθεί σε ευρωπαϊκά δίκτυα και εκδηλώσεις.
Η δημιουργία του πάρκου εντάσσεται σε ευρύτερη στρατηγική: στόχος είναι η Κρήτη να εδραιωθεί ως κορυφαίος προορισμός καταδύσεων στη Μεσόγειο. Ήδη προωθούνται διαδικασίες για τη δημιουργία και άλλων καταδυτικών πάρκων —με σκέψεις για Μονοναύτη στην Αγία Πελαγία και για περιοχές στο νότιο τμήμα του νομού— ώστε να δημιουργηθεί ένα δίκτυο που θα επιτρέπει πολυήμερες καταδυτικές εμπειρίες.
Το εγχείρημα αναμένεται να προσφέρει πολλαπλά οφέλη: εμπλουτίζει το τουριστικό προϊόν της Κρήτης, επιμηκύνει την τουριστική περίοδο, δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας και ενισχύει την τοπική οικονομία, ενώ παράλληλα συμβάλλει στην προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Διεθνείς μελέτες δείχνουν ότι η απαγόρευση της αλιείας σε προστατευόμενες περιοχές μπορεί να αυξήσει σημαντικά τα ιχθυοαποθέματα μέσα σε λίγα χρόνια, καθιστώντας τέτοιου είδους πάρκα εργαλεία βιώσιμης ανάπτυξης για την τοπική κοινωνία.
Το άρθρο συντάχθηκε με τη βοήθεια του GretAi με πληροφορίες απο εδώ