Το μίσος πίσω από την οθόνη: όταν το διαδίκτυο γίνεται απειλή για τη ζωή και την ψυχή των ανθρώπων
Το διαδίκτυο έχει φέρει αμέτρητα οφέλη στην επικοινωνία και την ενημέρωση. Ωστόσο, στον ίδιο χώρο αναπτύσσεται και ένα σκοτεινό φαινόμενο: οι ανώνυμοι «haters» που στοχοποιούν πρόσωπα της δημοσιότητας —και όχι μόνο— με ψέματα, ύβρεις και απειλές. Στην εκπομπή μας συζητήσαμε ανοιχτά πώς η χυδαιότητα του διαδικτύου μπορεί να μετατραπεί σε πραγματικό κίνδυνο, ακόμη και σε εγκληματικές επιθέσεις.
Συγκεκριμένα, πολλοί γνωστοί άνθρωποι έχουν βιώσει την ακραία πλευρά της διαδικτυακής βίας. Η Ιωάννα Τούνη, για παράδειγμα, έχει καταστήσει σαφές ότι δέχεται συχνά επιθετικά σχόλια στα social media. Παρομοίως, η Δέσποινα Βανδή, η Έλενα Παπαρίζου, η Αθηνά Οικονομάκου και ο Κωνσταντίνος Αργυρός έχουν μιλήσει δημόσια για σχόλια μίσους που έχουν δεχτεί — από προσβολές στην εμφάνιση έως απεχθείς ευχές για αρρώστιες και βία. Ακόμα και καλλιτέχνες και ηθοποιοί που προσπαθούν να μην δίνουν σημασία παραδέχονται ότι κάποια σχόλια τους έχουν πληγώσει ή προβληματίσει βαθιά.
Πέρα από την ψυχολογική πίεση, υπάρχουν περιπτώσεις όπου το διαδικτυακό μίσος κλιμακώνεται. Στην εκπομπή αναφέρθηκαν περιστατικά με φυσική βία, τοποθετήσεις εκρηκτικών και απειλές κατά της ζωής και της οικογένειας. Η μετάβαση από την προσβολή στην απειλή δεν είναι απλώς ρητορική υπερβολή: σε ορισμένες περιπτώσεις έχει οδηγήσει σε εγκλήματα και τραγικές συνέπειες. Επιπλέον, πολλοί επιτιθέμενοι χρησιμοποιούν ψεύτικα προφίλ, γεγονός που δυσκολεύει την ταυτοποίηση αλλά όχι πάντα —όπως εξηγείται, η Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος συνεργάζεται με μεγάλες πλατφόρμες και διαθέτει εργαλεία που μπορούν να εντοπίσουν τους υπεύθυνους όταν συνδυαστούν σωστά τα στοιχεία.
Τι μπορούν να κάνουν όσοι δέχονται διαδικτυακή βία; Πρώτον, να τεκμηριώνουν: φωτογραφίες, screenshots και αρχεία με τα επιθετικά μηνύματα σώζουν κρίσιμες πληροφορίες. Δεύτερον, να καταθέτουν καταγγελία στη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος —όταν υπάρχει άμεση απειλή για τη ζωή ή την ασφάλεια, η επέμβαση είναι άμεση και δεν απαιτείται κατ’ ανάγκη δικηγόρος. Ωστόσο, εάν επιθυμεί κάποιος να προχωρήσει σε ποινική δίωξη ή αστική αγωγή, τότε η νομική συνδρομή είναι απαραίτητη. Τρίτον, να ενημερώνουν τις πλατφόρμες: οι εταιρείες κοινωνικής δικτύωσης έχουν πολιτικές κατά της ρητορικής μίσους και της παρενόχλησης και συχνά συνεργάζονται με τις αρχές.
Ωστόσο, η λύση δεν είναι αποκλειστικά νομική. Η ψυχολογική φροντίδα παίζει κρίσιμο ρόλο: πολλοί άνθρωποι περιγράφουν περιόδους κατάθλιψης, άγχους, προβλήματα ύπνου ή ακόμα και καταφυγή σε αλκοόλ όταν δέχονται συστηματικό μίσος. Η κοινωνία οφείλει να στηρίζει τα θύματα και να καταδικάζει την πρώιμη εξοικείωση με την επιθετικότητα ως «νόρμα». Επιπλέον, χρειάζεται ευρύτερη ευαισθητοποίηση: το πληκτρολόγιο δεν απαλύνει την ευθύνη, ούτε μετατρέπει τις ευχές για βία σε αθώες «πόζες» ανωνυμίας.
Τέλος, είναι απαραίτητο να θυμόμαστε ότι το πρόβλημα δεν αφορά μόνον τους διάσημους. Ο απλός πολίτης, που μπορεί να μοιραστεί μια άποψη ή μια προσωπική στιγμή, είναι συχνά εξίσου εκτεθειμένος στην επιθετικότητα του διαδικτύου. Η αντιμετώπιση απαιτεί συνδυασμό θεσμικών μέτρων, συνεργασίας με τις πλατφόρμες, νομικής κινητοποίησης και κοινωνικής αλλαγής: λιγότερη ανοχή στη ρητορική μίσους, περισσότερη προστασία για τα θύματα και εκπαίδευση στις ψηφιακές δεξιότητες και τον σεβασμό. Μόνο έτσι το διαδίκτυο θα γίνει ξανά χώρος επικοινωνίας και ασφάλειας — και όχι απειλής.
Το άρθρο συντάχθηκε με τη βοήθεια του GretAi. Το Video “Το φαινόμενο haters και οι χρήστες του διαδικτύου που αγαπούν να… μισούν | OPEN TV” αναρτήθηκε 13/11/2025 στο Youtube κανάλι OPEN