Οι άνθρωποι κυριαρχούν στη Γη χωρίς ανταγωνισμό, αλλά πρόκειται να δημιουργήσουμε κάτι που μπορεί να το αλλάξει αυτό: την τελευταία μας εφεύρεση, το πιο ισχυρό εργαλείο, όπλο ή ίσως και οντότητα – την τεχνητή υπερ-νοημοσύνη. Αυτό μπορεί να ακούγεται σαν επιστημονική φαντασία, αλλά ας το αναλύσουμε.
Ευφυΐα: Η δύναμη πίσω από την άνοδο της ανθρωπότητας
Στον πυρήνα της, η νοημοσύνη είναι η ικανότητα να μαθαίνει κανείς, να σκέφτεται, να αποκτά γνώσεις και δεξιότητες και να τις χρησιμοποιεί για την επίλυση προβλημάτων. Η νοημοσύνη είναι δύναμη, και οι άνθρωποι είναι το είδος που έχει εκμεταλλευτεί αυτή τη δύναμη περισσότερο. Με την πάροδο του χρόνου, η ανθρωπότητα αξιοποίησε τη δύναμη της νοημοσύνης για να ελέγξει το περιβάλλον της και να διαμορφώσει το μέλλον της. Αλλά η πορεία προς αυτό το σημείο δεν ήταν απλή.
Για τα περισσότερα ζώα, η νοημοσύνη δεν αποτελεί προτεραιότητα. Η ανάπτυξή της κοστίζει πάρα πολύ ενέργεια. Παρόλα αυτά, κατά τη διάρκεια εκατομμυρίων ετών, διάφορα είδη έχουν αναπτύξει διάφορες μορφές νοημοσύνης. Οι πρώιμοι εγκέφαλοι, όπως εκείνοι των Πλατυέλμινθων πριν από 500 εκατομμύρια χρόνια, δεν ήταν παρά ένα μικροσκοπικό σύμπλεγμα νευρώνων σχεδιασμένο να χειρίζεται βασικές λειτουργίες του σώματος. Καθώς η ζωή διαφοροποιήθηκε, εξελίχθηκαν πιο πολύπλοκοι εγκέφαλοι, που επέτρεψαν στα είδη να κατακτήσουν νέα περιβάλλοντα, να αναπτύξουν νέες αισθήσεις και να προσανατολιστούν στον έντονο ανταγωνισμό για τους πόρους.
Ωστόσο, στη φύση, ο στόχος είναι η επιβίωση και η ευφυΐα κοστίζει ακριβά. Έτσι, για τα περισσότερα ζώα, μια στενή νοημοσύνη κατάλληλη για μια συγκεκριμένη εργασία είναι το μόνο που χρειάζεται. Τα πουλιά, τα χταπόδια και τα θηλαστικά, ωστόσο, ανέπτυξαν πιο πολύπλοκους εγκεφάλους, που τους επιτρέπουν να κάνουν πράγματα όπως η περιήγηση σε τεράστιες αποστάσεις ή η αποτελεσματική επικοινωνία με άλλα είδη τους.
Η εμφάνιση των ανθρωποειδών και η άνοδος της ανθρώπινης νοημοσύνης
Πριν από περίπου 7 εκατομμύρια χρόνια, άρχισε να εμφανίζεται μια ομάδα αρχέγονων θηλαστικών που ονομάζονται ανθρωποειδή. Το γιατί ο εγκέφαλός τους αναπτύχθηκε ταχύτερα από τους συγγενείς τους παραμένει ένα μυστήριο, αλλά κάτι στην ευφυΐα τους τους επέτρεψε να ευδοκιμήσουν με νέους τρόπους. Με την πάροδο του χρόνου, η νοημοσύνη τους μεταβλήθηκε από περιορισμένη και εξειδικευμένη για συγκεκριμένες εργασίες σε πιο γενική και ευέλικτη. Αυτή η μετάβαση σηματοδότησε μια σημαντική στιγμή στην ιστορία της νοημοσύνης.
Ο Homo erectus, πριν από περίπου 2 εκατομμύρια χρόνια, άρχισε να σκέφτεται για τον κόσμο με τρόπους που κανένα άλλο είδος δεν είχε κάνει πριν. Χρησιμοποίησαν τη φωτιά, κατασκεύασαν εργαλεία και άρχισαν να δημιουργούν τους πρώτους πολιτισμούς. Γρήγορα, πριν από 250.000 χρόνια, εμφανίστηκαν οι Homo sapiens (σύγχρονοι άνθρωποι) με ακόμα μεγαλύτερους και πιο πολύπλοκους εγκεφάλους. Αυτοί οι εγκέφαλοι επέτρεψαν στους ανθρώπους να συνεργάζονται σε μεγαλύτερες ομάδες και να επικοινωνούν πιο πολύπλοκες σκέψεις. Η νοημοσύνη, που κάποτε ήταν περιορισμένα επικεντρωμένη, είχε πλέον γίνει ένα εργαλείο για την εξερεύνηση, την επιβίωση και την πρόοδο.
Μόλις οι άνθρωποι μπόρεσαν να σκεφτούν αφηρημένα, ο ρυθμός των ανακαλύψεων και της προόδου επιταχύνθηκε. Η γεωργία, η γραφή, η ιατρική, η αστρονομία και η φιλοσοφία άνθισαν, και η έλευση της επιστήμης πριν από περίπου 200 χρόνια ενίσχυσε την ικανότητα της ανθρωπότητας να μαθαίνει για τον κόσμο και να αξιοποιεί αυτή τη γνώση για την πρόοδο. Ας πάμε γρήγορα στην εποχή του διαδικτύου, που ξεκίνησε πριν από 35 χρόνια. Σήμερα, ζούμε σε έναν κόσμο που σχεδιάστηκε και δημιουργήθηκε από ανθρώπους, για ανθρώπους – έναν κόσμο που ανταποκρίνεται στις ανάγκες μας με τρόπους που είναι σχεδόν αδιανόητοι σε σύγκριση με τις προκλήσεις που αντιμετώπιζαν οι πρόγονοί μας.
Ξεχνάμε πόσο δύσκολο ήταν να φτάσουμε σε αυτό το σημείο, πόσος καιρός χρειάστηκε για να ανέβουμε τη σκάλα της νοημοσύνης. Αλλά τώρα, η ανθρωπότητα βρίσκεται στην κορυφή αυτής της σκάλας, το πιο ισχυρό ζώο στη Γη. Ωστόσο, πρόκειται να αντιμετωπίσουμε μια νέα πρόκληση. Βρισκόμαστε στα πρόθυρα της δημιουργίας κάτι που θα μπορούσε να μας ξεπεράσει: την τεχνητή νοημοσύνη.
Η άνοδος της τεχνητής νοημοσύνης
Η τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ) αναφέρεται σε λογισμικό που εκτελεί νοητικές εργασίες χρησιμοποιώντας κώδικα υπολογιστή, επεξεργάζεται πληροφορίες μέσω τσιπ σιλικόνης αντί για νευρώνες. Τις πρώτες μέρες, η τεχνητή νοημοσύνη ήταν μια απλή έννοια – απλές γραμμές κώδικα που σκοπό είχαν να καταδείξουν πώς οι μηχανές μπορούσαν να επιλύσουν βασικά προβλήματα. Μόλις τη δεκαετία του 1960 αρχίσαμε να βλέπουμε αυτό που θα αναγνωρίζαμε σήμερα ως ΤΝ – chatbots και εξειδικευμένα συστήματα όπως αυτά που χρησιμοποιήθηκαν για τη διαλογή μορίων το 1965. Αυτή η πρώιμη τεχνητή νοημοσύνη ήταν εξαιρετικά περιορισμένη, ικανή να εκτελεί μόνο μία εργασία σε ένα ελεγχόμενο περιβάλλον, όπως οι Πλατυέλμινθες του ζωικού βασιλείου.
Το Video “Τεχνητή νοημοσύνη – η τελευταία εφεύρεση της ανθρωπότητας; // Άκου να δεις!” αναρτήθηκε 11/11/2024 στο Youtube κανάλι Άκου να δεις!