Τι είναι; Πόσο επικίνδυνες θεωρούνται και πώς αντιμετωπίζονται; – Wikihealth.gr

Έκτακτη κοιλιακή συστολή (PVC) ή αλλιώς πρόωρη κοιλιακή συστολή, ονομάζεται η επιπρόσθετη ηλεκτρική ώθηση από τις κοιλίες της καρδιάς, η οποία εμφανίζεται ακριβώς πριν τον επόμενο φυσιολογικό καρδιακό παλμό. Η έκτακτη κοιλιακή συστολή είναι μια κατάσταση πολύ κοινή, που συνήθως δεν απαιτεί θεραπεία αν δεν προκαλεί άλλα συμπτώματα και δεν παρατηρείται σε τακτική βάση.

Διαβάστε επίσης: Καρδιακός ρυθμός: Πότε θεωρείται επικίνδυνος;

Ποια είναι τα συμπτώματα της έκτακτης κοιλιακής συστολής;

Πολλά άτομα με έκτακτες κοιλιακές συστολές, δεν τις αισθάνονται καν ή τις αισθάνονται μόνον όταν βρίσκονται σε κατάσταση ηρεμίας, σε ύπτια θέση και δεν αποσπάται η προσοχή τους από κάτι άλλο.

Τα άτομα που εμφανίζουν συμπτώματα, αναφέρουν ότι αισθάνονται πιο έντονα τους παλμούς της καρδιάς τους. Κάποια άτομα όμως, αναφέρουν ότι αυτοί οι καρδιακοί παλμοί που νιώθουν, είναι ενοχλητικοί και συνοδεύονται και από άλλα συμπτώματα που προκαλούν δυσφορία, όπως τα ακόλουθα:

Διαβάστε επίσης: Ταχυπαλμία: Γιατί εμφανίζεται το βράδυ; Ποια συμπτώματα προκαλεί και πώς αντιμετωπίζεται;

Ποιες είναι οι βασικότερες αιτίες των έκτακτων κοιλιακών συστολών;

Οι έκτακτες κοιλιακές συστολές είναι, όπως είπαμε και νωρίτερα σε αυτό το άρθρο, πολύ κοινές και μπορούν να εμφανιστούν ακόμη και σε εντελώς υγιή άτομα, τα οποία αν παρακολουθηθούν μέσω ηλεκτροκαρδιογραφήματος για 24 ώρες, στην πλειοψηφία τους εμφανίσουν πρόωρα κοιλιακά συμπλέγματα.

Πιο συχνά όμως, οι έκτακες κοιλιακές συστολές εμφανίζονται σε άτομα που έχουν υποκείμενες καρδιακές παθήσεις. Τέτοιες καρδιακές παθήσεις είναι οι ακόλουθες:

Διαβάστε επίσης: Καρδιοπάθειες: 11 καθημερινοί τρόποι που μειώνουν τον κίνδυνο

Την ίδια ώρα, έκτακτες κοιλιακές συστολές μπορούν να εμφανιστούν και σε άτομα με υπέρταση ή σε άτομα με καρδιακό τραυματισμό, ο οποίος κάνει τα κύτταρα των καρδιακών κοιλιών, ηλεκτρικά ασταθή, γεγονός που οδηγεί σε έκτακτες κοιλιακές συστολές.

Επιπρόσθετα, υπάρχουν και άλλοι παράγοντες και προβλήματα υγείας που συμβάλλουν στην εμφάνιση των έκτακτων κοιλιακών συστολών, όπως:

Διαβάστε επίσης: Ανάκτηση καρδιακού ρυθμού: Τι είναι και πώς υπολογίζεται;

Πώς γίνεται διάγνωση των έκτακτων κοιλιακών συστολών;

Σε περίπτωση που οι έκτακτες κοιλιακές συστολές δεν προκαλούν συμπτώματα, πέραν από τον σπάνιο ακανόνιστο καρδιακό παλμό, αλλά υπάρχει υποψία ότι υπάρχουν, μπορούν να διαγνωστούν μέσω ηλεκτροκαρδιογραφήματος. Με την εκπόνηση ενός ηλεκτροκαρδιογραφήματος, ο γιατρός μπορεί να ελέγξει την ηλεκτρική δραστηριότητα της καρδιάς, η οποία καταγράφεται γραφικά σε μια σταθερή οθόνη.

Διαβάστε επίσης: Ηλεκτροκαρδιογράφημα: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε

Σε περίπτωση που υπάρχουν συμπτώματα, οι έκτακτες κοιλιακές συστολές διαγιγνώσκονται και πάλι μέσω ηλεκτροκαρδιογραφήματος, πιο εξελιγμένου τύπου, με την επωνυμία περιπατητικό σύστημα παρακολούθησης της καρδιάς – ηλεκτροκαρδιογράφημα. Ο συγκεκριμένος τύπος ηλεκτροκαρδιογραφήματος, είναι στην πραγματικότητα μια φορητή συσκευή, που φοριέται για μεγάλο χρονικό διάστημα στο σώμα του ασθενή, μέσω του οποίου καταγράφεται ο μη φυσιολογικός καρδιακός ρυθμός. Ένας τύπος περιπατητικού συστήματος παρακολούθησης της καρδιάς – ηλεκτροκαρδιογράφημα είναι η οθόνη Holter,  η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη διάγνωση και τη μέτρηση της συχνότητας των πρόωρων κοιλιακών συμπλεγμάτων, καταγράφοντας την ηλεκτρική δραστηριότητα της καρδιάς για διάστημα 24^ων έως 48 ωρών.

Για να μπορέσει ο γιατρός να προσδιορίσει αν οι έκτακτες κοιλιακές συστολές είναι καλοήθεις, ο γιατρός αξιολογεί επιπρόσθετα το ιστορικό υγείας του ασθενούς και πραγματοποιεί φυσική εξέταση, εργαστηριακή αξιολόγηση και απεικονιστικές καρδιακές εξετάσεις. Ανάλογα με τα ευρήματά του, μπορεί να παραγγείλει και εξετάσεις αίματος, οι οποίες μπορούν να δείξουν αν υπάρχει ανισορροπία στους ηλεκτρολύτες του σώματος για παράδειγμα, που οδηγεί σε αυτή την κατάσταση.

Επιπρόσθετα, μπορεί να χρειαστεί να πραγματοποιηθούν και περαιτέρω δοκιμές, για την αναζήτηση μιας ενδεχόμενης προηγούμενης άγνωστης καρδιακής ασθένειας, όπως το ηχοκαρδιογράφημα (υπερηχογράφημα της καρδιάς), η απεικόνιση καρδιακού μαγνητικού συντονισμού (MRI) και  η αξονική τομογραφία.

Διαβάστε επίσης: Καρδιακός ρυθμός: Πώς να υπολογίσετε τις κατάλληλες τιμές

Πώς αντιμετωπίζονται οι έκτακτες κοιλιακές συστολές;

Η αντιμετώπιση και διαχείριση των έκτακτων κοιλιακών συστολών δεν είναι εύκολη, διότι ο αντίκτυπος που έχουν σε κάθε άτομο είναι διαφορετικός.

Αν ο γιατρός διαπιστώσει ότι η καρδιά του ασθενή είναι δομικά φυσιολογική, τότε οι έκτακτες κοιλιακές συστολές είναι καλοήθεις. Στην περίπτωση αυτή, οι έκτακτες κοιλιακές συστολές προκαλούνται συνήθως από παράγοντες όπως το άγχος, το οποίο οδηγεί σε  αύξηση των νευροορμονικών παραγόντων (κατεχολαμίνες/αδρεναλίνη), που αυξάνουν τον καρδιακό ρυθμό και να κάνουν τον καρδιακό παλμό πιο έντονο, γεγονός που αυξάνει τη συχνότητα των πρόωρων καρδιακών συμπλεγμάτων. Σε άλλους ασθενείς, οι έκτακτες κοιλιακές συστολές είναι αποτέλεσμα κατανάλωσης καφεΐνης (ποτών και τροφίμων που περιέχουν καφεΐνη), και η αποφυγή της μειώνει τα συμπτώματα. Σε περίπτωση που ένα άτομο διαχειριστεί το άγχος του και εξαλείψει εντελώς την καφεΐνη από τη διατροφή του και τα συμπτώματά του συνεχίζονται, τότε η επίσκεψη στο γιατρό κρίνεται απαραίτητη για περαιτέρω εξετάσεις, που ενδεχομένως να αποδείξουν ότι οι έκτακτες κοιλιακές συστολές είναι αποτέλεσμα κάποιας καρδιακής πάθησης που χρήζει θεραπείας.

Η θεραπεία των υποκείμενων καρδιακών παθήσεων μπορεί να μειώσει τη συχνότητα των έκτακτων κοιλιακών συστολών. Τέτοιες θεραπείες είναι οι ακόλουθες:

• Καθετηριασμός: Μια ελάχιστα επεμβατική διαδικασία που καταστρέφει μεθοδικά το τμήμα της καρδιάς που προκαλεί ακανόνιστους καρδιακούς παλμούς
• Φάρμακα: Αντιαρρυθμικά φάρμακα που μειώνουν τον ακανόνιστο καρδιακό παλμό ή αναστολείς διαύλων ασβεστίου που μειώνουν την αρτηριακή πίεση.

Διαβάστε επίσης: Πώς επηρεάζεται ο καρδιακός ρυθμός από τον ύπνο;

Οι έκτακτες κοιλιακές συστολές μπορούν να αποτραπούν;

Οι έκτακτες κοιλιακές συστολές δεν μπορούν να αποτραπούν, όμως, υπάρχουν τρόποι βελτίωσης της συνολικής υγείας της καρδιάς, που η εφαρμογή τους μειώνει το ενδεχόμενο της εμφάνισής τους. Τέτοιοι τρόποι βελτίωσης είναι οι ακόλουθοι:

• Μείωση σωματικού βάρους και διατήρησή του σε φυσιολογικά επίπεδα. Η παχυσαρκία αυξάνει τον κίνδυνο πολλών καρδιακών προβλημάτων.
• Αποφυγή ή διακοπή καπνίσματος.
• Περιορισμός κατανάλωσης αλκοόλ και καφεΐνης.
• Αποφυγή χρήσης ουσιών.
• Τακτική σωματική άσκηση, όπως η αερόβια άσκηση, ασκήσεις ενδυνάμωσης και ασκήσεις διατάσεων.
• Υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή που ευνοεί την υγεία της καρδιάς, πλούσια σε φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ολικής αλέσεως.
• Διατήρηση χοληστερίνης σε φυσιολογικά επίπεδα.
• Διατήρηση αρτηριακής πίεσης σε φυσιολογικά επίπεδα.
• Διαχείριση άγχους μέσω ψυχοθεραπείας και διαλογισμού.
• Καλός ύπνος, ο οποίος θα πρέπει να διαρκεί επτά με οκτώ ώρες κάθε βράδυ.

Διαβάστε επίσης: Κοιλιακή ταχυκαρδία: Τι πρέπει να γνωρίζουν οι ασθενείς;

Πότε πρέπει να επισκεφτείτε τα επείγοντα αν έχετε έκτακτες κοιλιακές συστολές;

Οι έκτακτες κοιλιακές συστολές δεν θεωρούνται επικίνδυνα και σπάνια μπορούν να οδηγήσουν ένα άνθρωπο στα επείγοντα. Τα άτομα με έκτακτες κοιλιακές συστολές, πρέπει να επισκεφτούν τα επείγοντα αν εμφανίσουν τα πιο κάτω συμπτώματα:

Διαβάστε επίσης: Ταχυπαλμίες: Τι πρέπει να προσέξετε; Πότε πρέπει να επισκεφτείτε έναν γιατρό;