Μια πρόσφατη απόφαση του Αρείου Πάγου φέρνει στην επιφάνεια σοβαρά ζητήματα οικογενειακού δικαίου και διατροφής, καθώς δημιουργεί δεδικασμένο με ευρύτερες επιπτώσεις για τις διαγενεακές υποχρεώσεις. Στο στούντιο βρέθηκε η δικηγόρος της υπόθεσης, κυρία Βασιλεία Παπαδοπούλου, και ανέλυσε τα σημαντικά σημεία της υπόθεσης και του σκεπτικού του ανωτάτου δικαστηρίου.
Περίληψη της υπόθεσης
Ένα ζευγάρι παντρεύτηκε, απέκτησε παιδί και στη συνέχεια χώρισε. Η επιμέλεια ανατέθηκε στη μητέρα και ο πατέρας καταδικάστηκε να καταβάλει μηνιαία διατροφή 280 ευρώ. Όταν ο πατέρας άρχισε να καταβάλει μικρότερο ποσό από αυτό που είχε επιδικαστεί, η υπόθεση οδηγήθηκε στο εφετείο και τελικά στον Άρειο Πάγο. Το Ανώτατο Δικαστήριο επικύρωσε την εφετειακή απόφαση και αποφάνθηκε ότι, όταν υπάρχει αδυναμία ή αθέτηση του υποχρεωμένου γονέα, η υποχρέωση μπορεί να μετακυλιστεί στους προγόνους — στην προκειμένη περίπτωση στους παππούδες από την πλευρά του πατέρα, οι οποίοι διαθέτουν την οικονομική δυνατότητα να καλύψουν το ποσό.
Νομικό πλαίσιο και κρίσιμα σημεία
Η κυρία Παπαδοπούλου τόνισε ότι η απόφαση αποτελεί εφαρμογή του άρθρου 1490 του Αστικού Κώδικα. Ωστόσο, το δικαστήριο έθεσε δύο βασικές προϋποθέσεις προκειμένου να επιβάλει την υποχρέωση σε παππού και γιαγιά: πρώτον, την πραγματική αδυναμία του γονέα (του κατιόντα) να καταβάλει τη διατροφή και δεύτερον, την οικονομική επιφάνεια των παππούδων. Στην περίπτωση που εξετάστηκε, το δικαστήριο έκρινε ότι συντρέχουν και οι δύο αυτές προϋποθέσεις, δεδομένου ότι οι παππούδες ήταν οικονομικά εύρωστοι (αναφέρεται μεταξύ άλλων και ακίνητη περιουσία).
Επιπτώσεις και πρακτικά ζητήματα
Η απόφαση ανοίγει τον δρόμο για παρόμοιες αξιώσεις σε περιπτώσεις όπου ο γονέας δεν πληροί την επιδικασθείσα υποχρέωση. Επιπλέον, όπως εξηγήθηκε, η υποχρέωση διατροφής μπορεί να κληρονομείται: σε ορισμένες περιπτώσεις τα υπόλοιπα τέκνα ή άλλα μέλη της οικογένειας ενδέχεται να κληθούν να συμβάλλουν στην εκπλήρωσή της. Αυτό σημαίνει ότι ένα παιδί από πρώτο γάμο, για παράδειγμα, μπορεί έμμεσα να επωμιστεί μέρος της διατροφής ενός άλλου παιδιού της ίδιας οικογένειας.
Ανθρωπιστικές προεκτάσεις και αντιδράσεις
Παρά το νομικό πλαίσιο, η υπόθεση προκάλεσε και ανθρώπινους προβληματισμούς. Στο στούντιο εγέρθηκαν ερωτήματα για το κατά πόσο αξίζει να φτάσει μια υπόθεση στο ανώτατο δικαστήριο για ένα σχετικά μικρό ποσό — 280 ευρώ — όταν τα δικαστικά έξοδα μπορεί να υπερβαίνουν το όφελος για το παιδί. Η κυρία Παπαδοπούλου απάντησε ότι δεν πρόκειται πάντα για οικονομική αδυναμία, αλλά και για επιλογή του ενάγοντα να διαθέσει χρήματα για τη νομική διεκδίκηση αντί για την άμεση κάλυψη της διατροφής. Επίσης, υπενθύμισε ότι η νομική διαδικασία δεν αποκλείει το γεγονός ότι οι παππούδες μπορεί να έχουν κακή σχέση με το εγγόνι ή να αμφισβητούν την ίδια τη σχέση, παρόλα αυτά παραμένουν, νομικά, δυνητικοί υπόχρεοι όταν συντρέχουν οι προϋποθέσεις.
Συμπέρασμα και σημασία για το μέλλον
Η απόφαση του Αρείου Πάγου λειτουργεί ως δείκτης για το πώς το δικαστικό σύστημα αντιμετωπίζει την οικογενειακή ευθύνη σε περιπτώσεις αθέτησης της διατροφής. Ενισχύει την εφαρμογή του άρθρου 1490 και θέτει πρακτικό πλαίσιο για την επέκταση της υποχρέωσης σε προγούμενες γενιές, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Ως αποτέλεσμα, οι οικογενειακές σχέσεις, οι οικονομικές ανισότητες και η βούληση των μελών της οικογένειας θα εξακολουθήσουν να παίζουν κεντρικό ρόλο στην τελική νομική αξιολόγηση παρόμοιων υποθέσεων.
Το άρθρο συντάχθηκε με τη βοήθεια του GretAi. Το Video “Απόφαση Ανώτατου Δικαστηρίου: Αν ο πατέρας δεν δίνει διατροφή θα πληρώνουν ο παππούς και η γιαγιά” αναρτήθηκε 07/10/2025 στο Youtube κανάλι SKAI.gr