Σοβαρό ζήτημα δημόσιας υγείας αναδείχθηκε στην εκπομπή σήμερα, με καλεσμένη την παθολόγο και καθηγήτρια επιδημιολογίας και προληπτικής ιατρικής στο ΕΚΠΑ, Θεοδόρα Ψαλτοπούλου. Από την αρχή της συζήτησης έθεσε το πρόβλημα της υπερβολικής χρήσης της αξονικής τομογραφίας στη χώρα μας, με αναφορά σε πρόσφατες ευρωπαϊκές μελέτες που εγείρουν ερωτήματα για την αναγκαιότητα πολλών εξετάσεων.
Καταρχάς, η αξονική τομογραφία αποτελεί αναμφισβήτητα ένα πολύτιμο διαγνωστικό εργαλείο που έχει βοηθήσει καθοριστικά τους γιατρούς σε πλήθος παθήσεων. Ωστόσο, όπως τόνισε η κ. Ψαλτοπούλου, η Ελλάδα και η Κύπρος ξεχωρίζουν ως «πρωταθλήτριες» στην πυκνότητα αξονικών και μαγνητικών μηχανημάτων — περίπου πέντε αξονικοί ανά 100.000 κατοίκους — γεγονός που θέτει το ερώτημα γιατί γίνονται τόσες πολλές εξετάσεις.
Επιπλέον, αναφέρθηκαν πολλαπλοί πιθανοί λόγοι για την αυξημένη χρήση: γήρανση του πληθυσμού και μεγαλύτερες ανάγκες διάγνωσης, γεωγραφικά χαρακτηριστικά όπως τα νησιά και οι δυσκολίες μετακίνησης, αλλά και φαινόμενα «προκλητής ζήτησης» και αμυντικής ιατρικής εκ μέρους των επαγγελματιών υγείας. Σημειώθηκε, μάλιστα, ότι σε κάποιες μελέτες μία στις έξι αξονικές κρίθηκε σαφώς μη αναγκαία, ενώ άλλες εκτιμήσεις ανεβάζουν το ποσοστό των περιπτώσεων με περιθώριο υπερβολής σε υψηλότερα επίπεδα — ακόμη και κοντά στο 40%.
Η συζήτηση δεν έμεινε μόνο σε στατιστικά: τονίστηκε ότι η ευθύνη βαραίνει κυρίως τους γιατρούς, αφού συνήθως οι εξετάσεις γίνονται μετά από ιατρική παραπομπή και όχι από πρωτοβουλία του ασθενούς. Επομένως, είναι απαραίτητο οι ιατρικές ειδικότητες να εναρμονίσουν τις συστάσεις τους σε ευρωπαϊκά πρότυπα και να στοχεύσουν στον μέσο όρο χρήσης που παρατηρείται στην Ευρώπη.
Παράλληλα, επισημάνθηκε ο κίνδυνος της έκθεσης σε ιονίζουσα ακτινοβολία: οι τελευταίες μελέτες δείχνουν αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου σε ενήλικες και παιδιά όταν οι αξονικές χρησιμοποιούνται χωρίς ιατρική ανάγκη. Γι’ αυτό η σωστή ένδειξη και η τεκμηρίωση κάθε εξέτασης αποκτούν κρίσιμη σημασία.
Τέλος, έγινε αναφορά σε θετικές αλλαγές όπως η ηλεκτρονική συνταγογράφηση, που βοήθησε στον έλεγχο της υπερσυνταγογράφησης φαρμάκων. Ωστόσο, χρειάζεται ανάλογη καταγραφή και διαφάνεια για τις απεικονιστικές εξετάσεις — καταγραφή της ποσότητας ακτινοβολίας που λαμβάνει κάθε ασθενής και στενότερη συνεργασία μεταξύ παραπέμποντος γιατρού και ακτινολόγου. Μόνο έτσι μπορούμε να μειώσουμε τις μη αναγκαίες εξετάσεις, να προστατεύσουμε την υγεία των πολιτών και να φέρουμε τη χώρα μας κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Ευχαριστούμε την κ. Ψαλτοπούλου για τις σημαντικές της παρατηρήσεις και τη συμβολή της στη δημόσια συζήτηση για την υπεύθυνη χρήση της ιατρικής απεικόνισης.
Το άρθρο συντάχθηκε με τη βοήθεια του GretAi. Το Video “”Τρώμε” περιττή ακτινοβολία – Αχρείαστες 4 στις 10 αξονικές τομογραφίες | Αταίριαστοι | 16/10/2025″ αναρτήθηκε 16/10/2025 στο Youtube κανάλι SKAI.gr