Οι δήμοι αναλαμβάνουν πλέον πρωτοβουλία στην αντιμετώπιση της υπογεννητικότητας, δίνοντας χρηματικά επιδόματα και παροχές σε νέες οικογένειες. Με τον νέο Κώδικα Τοπικής Αυτοδιοίκησης που αναμένεται να ψηφιστεί μέσα στον μήνα, οι δημοτικές αρχές αποκτούν τη δυνατότητα να αποφασίζουν μέσα από τα δημοτικά τους συμβούλια τόσο τα ποσά όσο και τις προϋποθέσεις για την παροχή επιδομάτων γέννησης — είτε για το πρώτο παιδί είτε για κάθε νέο μέλος της οικογένειας — με στόχο την οικονομική ενίσχυση και τη στήριξη της τοπικής κοινωνίας.
Στην πράξη, αρκετοί δήμοι έχουν ήδη ενεργοποιήσει αντίστοιχα προγράμματα. Για παράδειγμα, ο Δήμος Αγράφων και ο Δήμος Νότιου Πηλίου προσφέρουν επιδόματα έως και 3.000 ευρώ για κάθε νεογέννητο. Ο Δήμος Ηρακλείου Αττικής έχει θεσμοθετήσει επιδόματα για το πρώτο παιδί, ενώ ο Δήμος Ακτίου-Βόνιτσας δίνει περίπου 1.100 ευρώ. Επίσης, οι Δήμοι Νάουσας και Σερβίων παρέχουν 1.000 ευρώ για κάθε παιδί, και ο Δήμος Λυκόβρυσης-Πεύκης έδωσε φέτος κουπόνι (voucher) για σχολικά είδη στους γονείς παιδιών που ξεκινούν την πρώτη δημοτικού. Επιπλέον, πολλοί άλλοι δήμοι επεξεργάζονται αντίστοιχες πρωτοβουλίες και αξιολογούν τις δυνατότητες τους.
Ο στόχος του μέτρου είναι σαφής: να στηριχθούν οικονομικά οι νέες οικογένειες, να ανακουφιστούν τα τοπικά νοικοκυριά και, μακροπρόθεσμα, να περιοριστεί η αρνητική δημογραφική τάση. Παράλληλα, δίνεται η δυνατότητα να αποτελέσει κίνητρο μεταδημότευσης — κάποιοι πολίτες ενδέχεται να επιλέξουν να εγκατασταθούν σε δήμους που προσφέρουν οικονομικά κίνητρα, ιδιαίτερα αν βρίσκονται σε κοντινή απόσταση και τα έξοδα μετακίνησης ή μετεγκατάστασης είναι διαχειρίσιμα.
Ωστόσο, ενώ οι τοπικές πρωτοβουλίες είναι θετικές και βοηθούν, δεν αρκούν από μόνες τους για να επιλύσουν ένα τόσο σύνθετο πρόβλημα όπως το δημογραφικό. Πρόκειται περισσότερο για μικρές ανασαστικές ενέργειες παρά για οριστική λύση. Συνεπώς, είναι κρίσιμο τα πρώτα αυτά «πιλοτικά» δείγματα να αξιολογηθούν συστηματικά: να μετρηθεί αν και πόσο επηρεάζουν τις γεννήσεις, την εγκατάσταση νέων οικογενειών και τη βιωσιμότητα των τοπικών κοινωνιών. Τα αποτελέσματα θα πρέπει να οδηγήσουν σε κλιμάκωση και συντονισμό μέτρων σε μεγαλύτερη κλίμακα, με σταθερή πολιτική βούληση και ουσιαστική υποστήριξη από το κράτος.
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι ο νέος Κώδικας Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεν περιορίζεται μόνο στα επιδόματα γέννησης. Περιλαμβάνει και άλλες ρυθμίσεις που αποσκοπούν στην ανακούφιση επαγγελματικών ομάδων, όπως οι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί και οι νεοδιόριστοι, οι οποίοι μετακινούνται σε περιοχές εκτός της αρχικής τους έδρας και αντιμετωπίζουν επιπλέον οικονομικές ανάγκες.
Το άρθρο συντάχθηκε με τη βοήθεια του GretAi. Το Video “Επίδομα γέννησης 3.000 ευρώ από τους δήμους” αναρτήθηκε 09/11/2025 στο Youtube κανάλι ΕΡΤ Α.Ε.