Ήτανε μια φορά — με ερμηνευτή τον Νίκο Ξυλούρη — είναι ένα τραγούδι που εντάσσεται στην πιο πυκνή περίοδο της ελληνικής μουσικής του τέλους της δεκαετίας του 1960 και των αρχών του 1970. Ο Νίκος Ξυλούρης (1936–1980), γεννημένος στην Ανώγεια της Κρήτης, αναδείχτηκε σε μία από τις χαρακτηριστικότερες φωνές του νεότερου ελληνικού ρεπερτορίου. Με την ιδιαίτερη, δραματική χροιά και την καταγωγή του από την κρητική παράδοση, εδραίωσε ρόλο γέφυρας μεταξύ λαϊκής παράδοσης και έντεχνου λόγου, συνεργαζόμενος με σπουδαίους συνθέτες και στιχουργούς της εποχής.
Ο Ξυλούρης συνεργάστηκε με κορυφαίους δημιουργούς, μεταξύ των οποίων ο Σταύρος Ξαρχάκος και ο Μίκης Θεοδωράκης, και συμμετείχε σε συναυλίες και ηχογραφήσεις που τον κατέστησαν εθνικό σημείο αναφοράς. Η καριέρα του περιλαμβάνει πληθώρα ηχογραφήσεων και ζωντανών εμφανίσεων σε όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό. Παρά το σύντομο της ζωής του — απεβίωσε το 1980 μετά από ασθένεια — άφησε ισχυρή πολιτιστική κληρονομιά και θεωρείται ένα από τα πιο σεβαστά και αναγνωρίσιμα πρόσωπα της ελληνικής μουσικής σκηνής.
Το τραγούδι «Ήτανε μια φορά» (1973) φέρει στίχους του Κώστα Φέρρη και μουσική του Σταύρου Ξαρχάκου, όπως καταγράφεται και στην περιγραφή του διαθέσιμου βίντεο. Οι στίχοι περιγράφουν την αγωνία και το παράπονο μιας νεαρής γυναίκας που περιμένει τον σύζυγο ή τον αγαπημένο της, απευθύνεται στο φως του ήλιου και της σελήνης για να του μιλήσουν εκ μέρους της, ενώ η αφήγηση γεμίζει θαλασσινές και πειρατικές εικόνες — γαλέρα, μάχη, φωτιά — που εντείνουν το δραματικό στοιχείο και την αίσθηση του αποχωρισμού και του κινδύνου. Το αποτέλεσμα συνδυάζει έντεχνα και λαϊκά στοιχεία με παραδοσιακές εικόνες, υπό τη χαρακτηριστική ερμηνευτική προσέγγιση του Ξυλούρη.
Έχοντας υπόψη την πληροφορία από τη διαθέσιμη περιγραφή, το τραγούδι δεν έχει καμία σχέση με το ομώνυμο τραγούδι της Barbra Streisand. Παρακάτω παρατίθενται τα βασικά τεχνικά στοιχεία που είναι γνωστά για την ηχογράφηση/έκδοση.
Στοιχεία τραγουδιού:
Artist: Νίκος Ξυλούρης
Song title: Ήτανε μια φορά
Country: Ελλάδα
Released: 1973
Lyrics: Κώστας Φέρρης
Music: Σταύρος Ξαρχάκος
Genre: Έντεχνο / λαϊκό με παραδοσιακά στοιχεία
Ηχογραφήσεις και ζωντανές εκτελέσεις του τραγουδιού εντάχθηκαν στο ρεπερτόριο του Ξυλούρη και συνέβαλαν στην προβολή του ως κομματιού με έντονο αφηγηματικό και συναισθηματικό φορτίο στην ελληνική μουσική σκηνή της εποχής.
Music Video: ΗΤΑΝΕ ΜΙΑ ΦΟΡΑ-Νίκος Ξυλούρης
Το άρθρο συντάχθηκε με τη βοήθεια του GretAi. Το Video “ΗΤΑΝΕ ΜΙΑ ΦΟΡΑ-Νίκος Ξυλούρης” αναρτήθηκε 08/02/2013 στο Youtube κανάλι mihamike