Είμαι μάγειρας — ας φτιάξουμε ζουμερά κολοκυθάκια γεμιστά με αυγολέμονο. Παρακάτω έχεις πλήρες άρθρο-συνταγή με υλικά, μετρήσεις, αναλυτική εκτέλεση βήμα‑βήμα και μυστικά για τέλειο αποτέλεσμα.
Τίτλος: Κολοκυθάκια γεμιστά με αυγολέμονο
Περιγραφή: Παραδοσιακό, αρωματικό πιάτο της ελληνικής κουζίνας — κολοκυθάκια γεμιστά με ρύζι, μυρωδικά και κρεμώδες αυγολέμονο. Ιδανικά ως κυρίως ή συνοδευτικό, ζεστά ή σε θερμοκρασία δωματίου.
Μερίδες: 4–6
Χρόνος προετοιμασίας: 30 λεπτά
Χρόνος μαγειρέματος: 35–45 λεπτά (στο μάτι) / 45–60 λεπτά (στον φούρνο)
Δυσκολία: Μέτρια
Υλικά
– 8–10 μέτρια κολοκυθάκια (περίπου 1,2–1,5 kg συνολικά)
– 200 g ρύζι γλασέ ή καρολίνα (ή ρύζι για σούπα / κοντόκοκκο)
– 1 μέτριο κρεμμύδι, ψιλοκομμένο
– 2 σκελίδες σκόρδο, λιωμένες (προαιρετικά)
– 2–3 κουτ. σούπας ελαιόλαδο
– 400 g τριμμένες ντομάτες ή 1 κουτί (400 g) χωριάτικες ντομάτες
– 1–2 κουτ. σούπας πελτές ντομάτας (προαιρετικά, για πιο έντονο χρώμα)
– 500–700 ml ζωμός κοτόπουλου ή λαχανικών (ή νερό)
– 1/2 ματσάκι άνηθο, ψιλοκομμένο (περίπου 2–3 κουτ. σούπας)
– 1/2 ματσάκι μαϊντανό, ψιλοκομμένο (προαιρετικά)
– 1 κουτ. γλυκού ζάχαρη (για να σπάσει η οξύτητα της ντομάτας) — προαιρετικά
– Αλάτι, φρεσκοτριμμένο πιπέρι
– 2 αυγά (μικρά ή μεσαία) για το αυγολέμονο
– Χυμός από 1–1½ λεμόνι (περίπου 50–70 ml), δοκίμασε για οξύτητα
– 1 κουτ. σούπας βούτυρο (προαιρετικά, για λαμπερότερη σάλτσα)
– (προαιρετικά) 1 πατάτα ξεφλουδισμένη και κομμένη σε φέτες, για να στηρίζουν τα κολοκυθάκια και να δώσουν υγρά
Σημειώσεις μετρήσεων: Οι ποσότητες ρύζι/ζωμό είναι ενδεικτικές — το ρύζι «φουσκώνει». Μην γεμίσεις τα κολοκυθάκια μέχρι επάνω (το ρύζι θα φουσκώσει κατά το μαγείρεμα).
Εξοπλισμός
– Μεγάλο βαθύ τηγάνι ή κατσαρόλα με καπάκι (ή ταψί αν τα ψήσεις στον φούρνο)
– Κουτάλι/κουτάλα, μαχαίρι, κουτάλι για σκάψιμο, δοσομετρικό ποτήρι
Μέθοδος — Βήμα‑βήμα (στο μάτι / σε κατσαρόλα, παραδοσιακό)
1. Προετοιμασία κολοκυθιών
– Πλύνε καλά τα κολοκυθάκια. Κόψε τα «καπάκια» (προαιρετικά) ή το ένα άκρο.
– Χρησιμοποίησε κουτάλι ή ειδικό εργαλείο για να αδειάσεις το εσωτερικό, αφήνοντας περίπου 3–4 mm πάχους τοίχωμα. Σώσε την ψίχα (ψίχα = εσωτερικό) σε ένα μπολ και ψιλοκόψ’ τη.
2. Προετοιμασία γέμισης
– Σοτάρεις στο ελαιόλαδο το κρεμμύδι σε μέτρια φωτιά μέχρι να μαλακώσει (4–5 λεπτά). Πρόσθεσε το σκόρδο 30 δευτερόλεπτα πριν βγάλεις.
– Πρόσθεσε την ψιλοκομμένη ψίχα από τα κολοκυθάκια και σοτάρισε 2–3 λεπτά.
– Πρόσθεσε το ρύζι και ανακάτεψε 1–2 λεπτά ώστε να «πανιάσει» (να καλυφθεί με λάδι — αυτό βοηθά να μην γίνει λασπώδες).
– Ρίξε περίπου 80–100 ml από τον ζωμό ή λίγο τριμμένο ντοματοχυμό αν χρησιμοποιείς, και ανακάτεψε μέχρι το ρύζι να αρχίσει να απορροφά τα υγρά — δεν το κάνεις τελείως, θέλεις το ρύζι ελαφρώς αλντέντε γιατί θα μαγειρευτεί και μέσα στο κολοκύθι.
– Πρόσθεσε ψιλοκομμένο άνηθο και μαϊντανό, αλάτι και πιπέρι. Δοκίμασε για αλατισμό — το μείγμα πρέπει να είναι λίγο πιο έντονο απ’ ό,τι θα έκανες για μόνη του ρύζι, γιατί θα αραιωθεί στο μαγείρεμα.
3. Γέμισμα
– Γέμισε τα κολοκυθάκια με το μείγμα, αφήνοντας περίπου 1 cm κενό επάνω για να μην ξεχειλίσει η γέμιση.
– Τοποθέτησε τα κολοκυθάκια όρθια σε βαθιά κατσαρόλα (ή σε φαρδιά κατσαρόλα ξαπλωτά). Αν θέλεις, στρώσε φέτες πατάτας ή κρεμμυδιών στον πάτο για να στηρίζονται και να τραβήξουν γεύση.
4. Σάλτσα και μαγείρεμα
– Αν χρησιμοποιείς ντομάτα: ανακάτεψε τις τριμμένες ντομάτες με 200–300 ml ζωμό, 1 κουτ. σούπας πελτέ (αν θέλεις), τη ζάχαρη και λίγο αλάτι. Ρίξε τη σάλτσα στην κατσαρόλα μέχρι να φτάνει περίπου τα 2/3 του ύψους των κολοκυθιών (μην τα καλύψεις τελείως).
– Εάν προτιμάς πιο «καθαρό» αυγολέμονο αποτέλεσμα, μπορείς να βάλεις μόνο ζωμό και λίγο πελτέ για χρώμα.
– Κάλυψε την κατσαρόλα και μαγείρευε σε μέτρια προς χαμηλή φωτιά για 30–40 λεπτά, γυρίζοντας τα κολοκυθάκια προσεκτικά μία φορά μετά τα 20–25 λεπτά, αν χρειαστεί. Ο χρόνος εξαρτάται από το μέγεθος των κολοκυθιών — πρέπει να γίνουν τρυφερά και το ρύζι να έχει μαλακώσει.
Ετοιμασία αυγολέμονου (βάλε την προσοχή εδώ — μυστικό για να μην κόψει)
5. Σπας τα αυγά και χτυπάς
– Σε ένα βαθύ μπολ, χτύπησε καλά 2 αυγά με σύρμα μέχρι να αφρατέψουν.
– Πρόσθεσε σταδιακά τον χυμό λεμονιού και συνέχισε να χτυπάς. Δοκίμασε — αν θέλεις πιο λεμονάτο, πρόσθεσε λίγο περισσότερο λεμόνι (προσοχή: πολύ οξύ μπορεί να σφίξει το αυγολέμονο άσχημα).
6. Θερμότητα και «θερμοκρασία»
– Βγάλε περίπου 200–300 ml (ή 2–3 κουτάλες) από το ζεστό υγρό της κατσαρόλας (το ζωμό/σάλτσα) σε ένα μικρό δοχείο.
– Με πολύ γρήγορο ρεύμα και ανακάτεμα με το σύρμα, πρόσθεσε λίγο-λίγο αυτό το ζεστό υγρό στο αυγό+λεμόνι (αυτό λέγεται «νοερή αργή θέρμανση» / tempering) — έτσι ανεβάζεις τη θερμοκρασία του αυγού χωρίς να το κόψεις.
– Όταν έχεις προσθέσει γύρω στις 3–4 κουτάλες (ή όταν το μείγμα έχει ζεσταθεί), ρίξε σταδιακά το αυγο-λεμονένιο μείγμα πίσω στην κατσαρόλα ανακατεύοντας διαρκώς.
– Στην συνέχεια άφησε την κατσαρόλα σε πολύ χαμηλή φωτιά 1–2 λεπτά ανακινώντας απαλά, αλλά ΜΗΝ βράσεις το αυγολέμονο — το βρασμό αποφεύγεις γιατί κόβει (σφίγγει) το αυγό και γίνεται κοκκώδες.
– Αν θέλεις πιο βελούδινο αποτέλεσμα, πρόσθεσε 1 κουτ. σούπας βούτυρο στο τέλος και ανακάτεψε.
7. Ξεκούραση και σερβίρισμα
– Αφαίρεσε την κατσαρόλα από τη φωτιά και άφησέ την κλειστή 8–10 λεπτά για να «δέσει» η σάλτσα.
– Σέρβιρε τα κολοκυθάκια ζεστά, με επιπλέον φρέσκο άνηθο και φέτα λεμονιού στο πλάι.
Μυστικά και συμβουλές (tips & secrets)
– Μυστικό για αβγολέμονο που δεν κόβει: πάντα ζέστανε τα αυγά προοδευτικά με ζεστό υγρό (tempering). Ποτέ μην ρίχνεις τα αυγά κατευθείαν σε πολύ καυτό σκεύος και αποφύγετε βρασμό μετά την προσθήκη.
– Ρύζι: Το κοντόκοκκο (γλασέ) δίνει βελούδινη υφή. Μην γεμίζεις υπερβολικά — αφήνεις χώρο για το φούσκωμα.
– Άναμμα: Μαγείρεψε σε χαμηλή προς μέτρια φωτιά με σφικτό καπάκι για να μην σκορπίσει το υγρό και να μαγειρευτούν τα κολοκυθάκια ομοιόμορφα.
– Πιο ζουμερό αποτέλεσμα: βάλε ελάχιστο λάδι στο μείγμα της γέμισης και 1–2 κουταλιές ζωμού μέσα στη γέμιση πριν κλείσεις.
– Για πιο έντονη γεύση ντομάτας, πρόσθεσε πελτέ και άφησέ τον να καβουρντιστεί ελαφρά πριν ρίξεις ντομάτα.
– Αν φοβάσαι το κόψιμο του αυγολέμονου: σουρώσε το τελικό αυγολέμονο με λεπτό σουρωτήρι πριν το ρίξεις στα κολοκυθάκια.
– Πρόσθεσε λίγη κανέλα ή μπαχάρι στη γέμιση μόνο αν θέλεις πιο «πλαγιές» αρώματα (κλασική επιλογή σε κάποιες περιοχές).
Εναλλακτικές / παραλλαγές
– Ψητά στο φούρνο: Γέμισε τα κολοκυθάκια, τοποθέτησέ τα σε ταψί με τη σάλτσα, κάλυψέ τα με αλουμινόχαρτο και ψήσε στους 180°C για 40–50 λεπτά. Πρόσθεσε το αυγολέμονο αφού τα βγάλεις από τον φούρνο με την ίδια tempering μέθοδο.
– Χορτοφαγική/vegan εκδοχή: αντί για αυγό-λεμόνι, ετοίμασε μια λεμονάτη κρέμα από ταχίνι και χυμό λεμονιού (ταχίνι + νερό + λεμόνι + αλάτι) για παρόμοιο κρεμώδες, χωρίς αυγά.
– Αντικατάσταση ρυζιού: πληρωτικό με πλιγούρι ή κιμά (για κιμαδόπιτα) — στην περίπτωση κιμά, προσαρμόζεις τα υγρά.
Αποθήκευση και επαναθέρμανση
– Φύλαξε στο ψυγείο σε αεροστεγές δοχείο έως 2–3 ημέρες.
– Για επαναθέρμανση: ζέστανε σε χαμηλή φωτιά με λίγο επιπλέον ζωμό ή νερό για να μη στεγνώσει. Μην βράσεις το αυγολέμονο — αν χρειαστεί, ανανεώστε με λίγο φρεσκοχτυπημένο αυγολέμονο με tempering.
Συνοδεύεται τέλεια με: φρέσκο ψωμί, γιαούρτι ή χωριάτικη σαλάτα.
Καλή επιτυχία!
