Μια νέα διεθνής μελέτη εντόπισε συγκεκριμένα εγκεφαλικά μοτίβα σε ασθενείς που βρίσκονταν στα όρια της ζωής και του θανάτου — μοτίβα που φαίνεται να συνδέονται με επιθανάτιες εμπειρίες, όπως διαυγή οράματα, εξωσωματικές εμπειρίες και ανασκόπηση της ζωής. Πρόκειται, σύμφωνα με τους ερευνητές, για την πρώτη συστηματική απόδειξη ότι οι αναμνήσεις και τα εγκεφαλικά κύματα δείχνουν κοινά στοιχεία στις εμπειρίες αυτές.
Η πολυετής έρευνα, υπό την ηγεσία του Sam Parnia, γιατρού εντατικής θεραπείας και αναπληρωτή καθηγητή ιατρικής, παρακολούθησε 567 ασθενείς σε 25 νοσοκομεία που υπέστησαν καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ) μετά από ανακοπή. Οι ερευνητές κατέγραψαν ηλεκτροεγκεφαλογραφήματα (EEG) στη διάρκεια των διαδικασιών επανόρθωσης και παρατήρησαν ότι σε δεκάδες περιπτώσεις εμφανίστηκαν επεισόδια αυξημένης συνείδησης, ακόμα και μέχρι περίπου μία ώρα μετά την αρχική ανακοπή.
Αν και οι περισσότεροι ασθενείς της μελέτης δεν επανήλθαν, 53 κατάφεραν να επιβιώσουν. Από αυτούς τους επιζώντες, 11 ανέφεραν ότι είχαν επίγνωση κατά τη διάρκεια της ΚΑΡΠΑ και 6 περιέγραψαν σαφή επιθανάτια εμπειρία. Οι ερευνητές κατέγραψαν παροδικούς βιοδείκτες διαύγειας σε αρκετούς ασθενείς, παρά το δύσκολο και έντονο περιβάλλον όπου οι μετρήσεις γίνονταν στα σύντομα διαστήματα μεταξύ των θωρακικών συμπιέσεων.
Σύμφωνα με τον Parnia, η μετάβαση από τη ζωή στον θάνατο μπορεί να πυροδοτήσει μια κατάσταση απελευθέρωσης στον εγκέφαλο, που επιτρέπει μια αυξημένη, πιο καθαρή συνειδητότητα — με εντονότερες σκέψεις, ανασκοπήσεις ολόκληρης της ζωής και ηθικές κρίσεις για πράξεις και προθέσεις. Όπως εξηγεί, πολλοί ασθενείς που μοιάζουν κωματώδεις ή και μη ανταποκρινόμενοι έχουν «εντός» τους μια ζωντανή, αυξημένη εμπειρία συνείδησης.
Η ομάδα παρατήρησε ότι η σχετική «φυσιολογική» δραστηριότητα που συνδέεται με την πιθανή συνέχιση γνωστικής και νευρωνικής λειτουργίας εμφανίστηκε έως και 35–60 λεπτά μετά την έναρξη της ΚΑΡΠΑ — γεγονός που, όπως λένε οι επιστήμονες, αντιτίθεται στην παραδοσιακή αντίληψη ότι ο εγκέφαλος πεθαίνει μόνιμα μετά από λίγα λεπτά στέρησης οξυγόνου. Αντίθετα, φαίνεται πως μπορεί να «μπει σε χειμερία νάρκη» και να επαναλειτουργήσει, ανοίγοντας δρόμους για νέες θεραπευτικές προσεγγίσεις.
Επιπλέον, οι ερευνητές πήραν συνεντεύξεις από 28 επιζώντες σχετικά με την επαφή τους με τον θάνατο και διαπίστωσαν ότι οι επιθανάτιες εμπειρίες διαφοροποιούνται από όνειρα ή παραισθήσεις που εμφανίζονται κατά την ανάρρωση. Άτομα από διαφορετικά πολιτισμικά υπόβαθρα περιέγραφαν παρόμοιες εντυπώσεις: εξωσωματική επιστροφή σε παρηγορητικούς χώρους, λεπτομερή ανασκόπηση της ζωής υπό ηθικό πρίσμα και ένστικτο επιστροφής στο σώμα — αλλά και εικόνες «νέων διαστάσεων της πραγματικότητας». Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι αυτά τα κοινά μοτίβα πυροδοτούνται από την απενεργοποίηση του εγκεφάλου κατά τον θάνατο, επιτρέποντας σύντομες περιόδους αυξημένης συνείδησης που δεν συναντώνται στη ζωή.
Οι συγγραφείς της μελέτης επισημαίνουν ότι πρόκειται για ένα πρώτο βήμα: στόχος τους είναι να αναπτύξουν πιο λεπτομερείς μεθόδους για να χαρτογραφήσουν δευτερόλεπτο προς δευτερόλεπτο τη νευροφυσιολογία της μετάβασης από τη ζωή στον θάνατο, ώστε να κατανοηθούν καλύτερα οι διαδικασίες που ενεργοποιούνται εκείνη τη στιγμή και οι πιθανές επιπτώσεις τους στην ιατρική φροντίδα στο τέλος της ζωής.
Το άρθρο συντάχθηκε με τη βοήθεια του GretAi με πληροφορίες απο απο https://www.vice.com/el/article/ligo-prin-ton-8anato-oi-an8rwpoi-biwnoyn-nees-diastaseis-ths-pragmatikothtas/