Η τελευταία έρευνα του Ινστιτούτου Ερευνών Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών αποτυπώνει μια μικτή εικόνα στα ράφια των σούπερ μάρκετ: από τη μια πλευρά διαφαίνεται μια σχετική σταθεροποίηση, ενώ από την άλλη ορισμένες κατηγορίες προϊόντων συνεχίζουν να επιβαρύνουν σημαντικά το καλάθι του νοικοκυριού.
Συγκεκριμένα, ο γενικός δείκτης των τιμών στα σούπερ μάρκετ τον Σεπτέμβριο κινήθηκε σε επίπεδα χαμηλότερα από το 1% σε ετήσια βάση, δηλαδή στη χαμηλότερη τιμή που έχει καταγραφεί την τελευταία πενταετία. Αυτή η εξέλιξη δείχνει μια μερική αποκλιμάκωση σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι και, κατά κάποιο τρόπο, αποτελεί θετική είδηση. Ωστόσο, η εικόνα δεν είναι ομοιόμορφη: αρκετές κατηγορίες εμφανίζουν σημαντικές ανατιμήσεις, οι οποίες αντισταθμίζουν σε μεγάλο βαθμό τη σταθεροποίηση του γενικού δείκτη.
Πιο επώδυνες για τον καταναλωτή αναδεικνύονται οι εξής κατηγορίες:
– Φρέσκα κρέατα: καταγράφουν διψήφιες αυξήσεις, με το βόειο να αποτελεί τον κύριο παράγοντα και το χοιρινό επίσης με ανοδική τάση.
– Είδη γλυκιάς σήμανσης (μπισκότα, σοκολάτες, ζαχαρώδη): πλησιάζουν το 10% αύξηση σε σχέση με πέρυσι.
– Είδη πρωινού και ροφήματα: αυξήσεις γύρω στο +6% ετησίως.
– Γαλακτοκομικά και προϊόντα ψυγείου: περίπου +4% σε ετήσια βάση.
– Κατεψυγμένα προϊόντα: αύξηση της τάξης του +3,8%.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι παραπάνω ποσοστώσεις αφορούν τον ρυθμό αύξησης σε σύγκριση με πέρυσι και όχι την απόλυτη τιμή των προϊόντων, οπότε προσθέτουν στην ήδη υπάρχουσα επιβάρυνση των νοικοκυριών.
Όσον αφορά τους λόγους των ανατιμήσεων, η ανάλυση του Γενικού Διευθυντή του Ινστιτούτου, Λευτέρη Κιωσέα, επισημαίνει δύο κύριους άξονες:
– Κρέας και γαλακτοκομικά: Το βόειο κρέας εισάγεται σε μεγάλο βαθμό και οι τιμές παραγωγού στην Ευρώπη έχουν σημειώσει σημαντική αύξηση (σε σχέση με πέρυσι κινείται πολύ υψηλότερα, κοντά σε διψήφια ποσοστά σε επίπεδο παραγωγού). Επιπλέον, οι ασθένειες και τα προβλήματα στην παραγωγή αμνοεριφίων στην Ελλάδα περιορίζουν την προσφορά, αυξάνοντας το κόστος παραγωγής του πρόβειου και κατσικίσιου γάλακτος και, κατ’ επέκταση, των τυροκομικών.
– Κακάο και καφές (σοκολάτα): οι τιμές πρώτων υλών σε προϊόντα όπως η σοκολάτα και το κακάο έχουν εκτοξευθεί τα τελευταία δύο χρόνια εξαιτίας καιρικών φαινομένων και διαρθρωτικών προβλημάτων στις περιοχές παραγωγής. Ως αποτέλεσμα, οι παραγωγοί αντιμετωπίζουν υψηλότερο κόστος και προχωρούν σε πρακτικές όπως η μείωση της περιεκτικότητας σε σοκολάτα ή η αντικατάσταση με υποκατάστατα. Επιπλέον, λόγω της χρήσης κακάο σε πολλές κατηγορίες (δημητριακά, ροφήματα, παγωτά κ.ά.), οι ανατιμήσεις έχουν διάχυτες επιπτώσεις στο καλάθι.
Τέλος, η εικόνα που προκύπτει είναι ότι, παρά τη σχετική σταθεροποίηση του γενικού δείκτη, οι πιέσεις από συγκεκριμένες κατηγορίες και τα διεθνή προβλήματα στις πρώτες ύλες πιθανότατα δεν θα εξαφανιστούν άμεσα. Οι αυξήσεις που βλέπουμε συνεχίζουν να επιβαρύνουν τους καταναλωτές και να πιέζουν τις αλυσίδες παραγωγής και εμπορίας, ενώ οι λύσεις εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από εξωτερικούς παράγοντες πέραν του ελέγχου της εγχώριας αγοράς.
Ευχαριστούμε τον Λευτέρη Κιωσέα για την αναλυτική ενημέρωση και την αποκωδικοποίηση των κυριότερων τάσεων που επηρεάζουν σήμερα το κόστος των αγορών στα σούπερ μάρκετ.
Το άρθρο συντάχθηκε με τη βοήθεια του GretAi. Το Video “Σούπερ μάρκετ: «Πρωταθλητές» των αυξήσεων το κρέας και η σοκολάτα” αναρτήθηκε 08/10/2025 στο Youtube κανάλι Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ